Logo e-Learning

 

Maandelijkse nieuwsbrief vrijdag 22 december 2023

Vacatures
Bij het verzenden van deze nieuwsbrief, kunnen vacatures inmiddels zijn ingevuld. Check voor de zekerheid eerst.

AHA Leermiddelenbouwers
Ontwikkelaar E-learning

Courseware
Stage contentmarketeer

inBrain
Digital Learning Specialist
Front-End Developer
Controller

Bespeak
Onderwijskundige team Rijksoverheid
HR-manager
Overige vacatures

UP learning
Learning Technology Consultant (LMS en LXP)
Overige vacatures

E-learning Training
Vacatures

FLOWSPARKS
Meerdere vacatures

Voor actuele vacatures, zie de rubriek vacatures.
 

Agenda
Activiteiten voor de komende periode.


9-1-2024 - 18-1-2024 (Den Haag)
Praktische Storyline Training


11-1-2024 (Den Haag)
Praktische Advanced Storyline Training


16-1-2024 - 27-2-2024 (Den Haag)
Didactiek Training


31-01-2024 (Dordrecht)
MoodleMoot Nederland & Vlaanderen

6-2-2024 - 29-2-2024 (Online)
Praktische Online Storyline Training

22-2-2024 (Den Haag)
Praktische Advanced Storyline Training

12-3-2024 (Den Haag)
Praktische Advanced Storyline Training

4-4-2024 (Den Haag)
Praktische Advanced Storyline Training

9-4-2024 - 30-4-2024 (Online)
Praktische Online Storyline Training

10-4-2024 (Den Bosch)
Next Learning

7-5-2024 (Den Haag)
Praktische Advanced Storyline Training

14-5-2024 - 28-5-2024 (Den Haag)
Praktische Storyline Training

4-6-2024 (Den Haag)
Praktische Advanced Storyline Training

6-6-2024 - 27-6-2024 (Online)
Praktische Online Storyline Training



Wilt u ook iets delen met onze lezers, stuur dan uw activiteit naar redactie@e-Learning.nl

 

Nieuwsbrieven
Eerdere nieuwsbrieven

- Oktober 2023
- Juli 2023
- Mei 2023
- December 2022
- Oktober 2022
- September 2022 
- Juni 2022
- Mei 2022
- Februari 2022


 


Introductie

 

Door Harm Weistra

Deze laatste Nieuwsbrief van 2023 staat voor een groot deel in het teken van ChatGPT en verwante technologieën. Redacteur Wilfred Rubens blikt terug op het afgelopen jaar. Daarnaast heeft hij – zoals we van hem gewend zijn - ook nu weer een keuze gemaakt uit de enorme stortvloed aan nieuws, zowel over generatieve AI, als overig nieuws op het snijvlak van leren en technologie. En ook dit jaar weer een uitvoerige terugblik op het congres Online Educa Berlijn.

Hoofdredacteur Harm Weistra plaatst in een beschouwing kantekeningen bij de berichtgeving over ‘misbruik’ van tools als ChatGPT. Verder in deze Nieuwsbrief bijdragen van aangesloten marktspelers en vaste rubrieken als vacatures en agenda. Tot slot wenst de redactie alle lezers hele fijne feestdagen toe en een gelukkig en succesvol 2024.

   

Wat een jaar

Door Wilfred Rubens

2023 was me het jaartje wel. Nadat OpenAI op 30 november 2022 ChatGPT publiekelijk beschikbaar stelde, ging het in 2023 in relatie tot e-learning en blended learning bijna nergens anders meer over. In eerste instantie stonden diverse betrokkenen vooral stil bij het risico dat lerenden ChatGPT konden gebruiken voor het beantwoorden van essay-vragen of voor het schrijven van verslagen. Daarna werd al snel gekeken naar de mógelijkheden van deze technologie om te fungeren als persoonlijk assistent van L&D’ers, docenten en trainers. ChatGPT zou ‘leerprofessionals’ kunnen ondersteunen bij het samenstellen van formatieve toetsen, bij de communicatie met lerenden en collega’s of bij het ontwikkelen van instructiematerialen. Vervolgens verschoof de aandacht naar het gebruik van ChatGPT voor andere manieren van leren. Lerenden kunnen feedback van ChatGPT krijgen of zelfs een Socratische gesprek met deze generatieve AI-tool kunnen voeren. Deze technologie zou een meer gepersonaliseerde en interactieve leerervaring mogelijk maken, en complexe concepten op een eenvoudigere en meer begrijpelijke manier uitleggen. Lerenden krijgen dankzij deze toepassing toegang tot on-demand ondersteuning, wat potentie heeft voor verhoogde betrokkenheid en verbeterde leerresultaten.

Tegelijkertijd viel op hoe snel de ontwikkelingen zich op dit terrein zich voltrokken. Ik houd me sinds eind 1995 bezig met internettechnologie en leren. Ik heb de opkomst en ontwikkeling van leermanagementsystemen meegemaakt, de grote aandacht voor de mogelijke gevolgen van sociale media voor leren, de smartphone, de impact van online video en virtual reality, de massive open online courses, de aandacht voor microlearning en microcredentials. Maar een turbulente ontwikkeling zoals afgelopen jaar heb ik niet eerder ervaren. Ik krijg vaak de vraag hoe ik het voor elkaar krijg om de ontwikkelingen bij te houden. In detail lukt mij dat niet (op hoofdlijnen wel, hoop ik).

Na de lancering van ChatGPT ging de belangstelling al snel uit naar generatieve AI-toepassingen waarmee we afbeeldingen kunnen creëren, zoals Dall-E of Midjourney. Daarna volgden presentaties en video. HeyGen stelt je zelfs in staat om video’s in tig talen te laten nasynchroniseren. Tegelijkertijd werden er zorgen geuit over ethische risico’s zoals het schenden van intellectueel eigendom. Er kwam een betaalde versie van ChatGPT op de markt, met veel voordelen ten opzichte van de ‘gratis’ versie. Dit leidde tot zorgen over de toegankelijkheid van de technologie.  Ook kwam OpenAI met een Enterprise editie van ChatGPT. Je kon op een gegeven moment plugins gebruiken bij de betaalde versie van ChatGPT, gesproken opdrachten gebruiken, ChatGPT afbeeldingen laten interpreteren en binnen de betaalde versie eigen chatbots samenstellen voor specifieke taken (de GPT’s). Google kwam met Bard en half december met Gemini waarmee het probeert de concurrentie aan te gaan met ChatGPT. Anthropic ontwikkelde Claude, mede dankzij een miljardeninvestering van Amazon, eene toepassing die in onze regio vooralsnog nog niet gebruikt kan worden. In november stond het voorbestaan van ChatGPT op het spel toen een grote groep medewerkers dreigde ontslag te nemen nadat het bestuur CEO Sam Altman de laan had uitgestuurd (wat vervolgens weer ongedaan werd gemaakt). Wat ook opviel: diverse bestaande leertechnologieën zijn bezig generatieve AI te integreren waardoor deze leertechnologieën beter in staat zullen zijn om content te ontwikkelen en feedback te geven. En: binnen de EU is overeenstemming bereikt over regelgeving die AI aan banden moet leggen. 

Is er dan verder niets gebeurd op het gebied van e-learning en blended learning? Toch wel. Binnenkort wordt het bijvoorbeeld mogelijk om binnen MS Teams via virtual reality met elkaar te interacteren. Ook wordt hologramtechnologie meer toegankelijk voor leren, opleiden en onderwijs (al is de toegevoegde waarde niet altijd heel groot). De ontwikkeling van microcredentials voor een leven lang ontwikkelen zet verder door.

Maar geen enkele ontwikkeling heeft zo veel stof doen opwaaien als de generatieve AI. En het duurt ook nog wel even voordat dit stof is neergedaald. Ook in 2024 hopen we als redactie van e-learning.nl jullie op de hoogte te houden van deze en andere relevante ontwikkelingen op ons vakgebied. Maar om te beginnen wensen wij jullie een gelukkig 2024 toe.

 

 

Vacature Ontwikkelaar E-learning 

AHA Leermiddelenbouwers zoekt een Ontwikkelaar E-learning. De organisatie werkt hoofdzakelijk voor de agribusiness, voedingssector en de groene ruimte. Daar komen de laatste tijd projecten buiten deze sectoren bij. Alle relevante informatie over deze vacature vind je op de site van e-Learning.nl.

 

 

Daling omzet in e-learning-markt 

De Nederlandse markt voor e-learning daalde naar €2,5 miljard, blijkt uit de recente E-learning Monitor van Multiscope. In de voorgaande jaren was dit nog €3,8 miljard. Nederlanders vanaf 18 jaar die een online opleiding volgden, gaven hier per persoon gemiddeld €811 aan uit. Dit is een totaal van alle online opleidingen die men volgde. 18- tot 34-jarigen besteedden per persoon gemiddeld het meest aan online opleidingen (€945), vergeleken met 35- tot 49-jarigen (€866) en 50-plussers (€613). De werkgever betaalde 52%. Een derde (33%) kwam van de cursisten zelf. De overheid is goed voor een aandeel van 12% en 3% is anders gefinancierd. De meeste cursisten volgden een zorggerelateerde opleiding, gevolgd door ICT, financien, pedagogiek en voeding en gezondheid. Wet- en regelgeving en marketing- en communicatieopleidingen waren minder populair in 2021.

Het volledige rapport kan worden besteld bij Multiscope.

Lees een uitvoeriger verslag op e-Learning.nl of op de site van Multiscope

 

 

De kracht van maatwerk e-learning 

Een eigen e-learning, toegespitst op jouw bedrijf? Voor veel bedrijven is dit dé manier om nieuwe medewerkers in te werken en om specifieke vaardigheden aan te leren. Interactiviteit is hierbij belangrijk, zodat medewerkers betrokken worden en daardoor de stof beter verwerken en onthouden. Deze maanden zijn ideaal om te bedenken wat je volgend jaar aan training en opleiding wil organiseren. Wie weet is e-learning op maat wel ideaal voor jouw organisatie. Op de site van Précon Learning lees je meer over wat maatwerk voor jou kan betekenen: lees het uitgebreide artikel op de site van Précon Learning en bezoek de maatwerkpagina voor meer uitleg.
 

 

Leer AI-vaardigheden en blijf bij in de revolutie!

Artificial Intelligence is niet meer weg te denken uit de professionele wereld. De online AI Academy van SkillsTown biedt meer dan 100 leermodules, inclusief e-learning, webinars, micro-learning en podcasts, die wekelijks worden bijgewerkt met actuele content. Bereid je voor op de toekomst en leer hoe je AI-tools zoals ChatGPT, Midjourney, Google Bard en Microsoft Copilot optimaal kunt benutten. Meld je vandaag nog aan en ontdek de kracht van AI!

 

 

Open avond Leertraject Opleidingskunde

Organisaties krijgen te maken met veranderingen in klantgedrag, werkmethoden, processen en technologie. De arbeidsmarkt wordt diverser en talenten zijn moeilijk te werven en te binden. De rol van L&D-professional wordt – mede daardoor – steeds belangrijker. Zij zijn verantwoordelijk voor een passend opleidingsbeleid, met een aanbod van 21e-eeuwse leerinterventies en een aantrekkelijke digitale leerinfrastructuur. Voor wie wil bijblijven op dit boeiende vakgebied, organiseert SBO weer de succesvolle Leergang Opleidingskunde. Op maandagavond 4 maart van 19:30-21:00 is er een online open avond, om kennis te maken met de aanpak en de docenten. Inschrijven kan online.

 

 

Met korting naar Next Learning 2024

Op 10 april is in Den Bosch de volgende editie van Next Learning. Verbinding is daarbij het centrale thema. Leren is verbinding. We versterken niet alleen de verbindingen tussen neuronen, maar ook die tussen leren en werk, leerdoelen en organisatiedoelen, en we zoeken voor een beter inzicht naar verbanden in data. Next Learning 2024 gaat dieper in op systemisch kijken en ontdekken hoe leren deel uitmaakt van een ecosysteem: een L&D-systeem voor vernieuwing en duurzame groei. Meer informatie op de site van Next Learning. Online kun je het actuele programma downloaden en je inschrijven. Lezers van de nieuwsbrief krijgen 20% korting op de toegangsprijs. Gebruik daarvoor de volgende kortingscode: 777SDElearning 

 

 

Oud gaat over in Nieuw. Ook voor trainingen

We gaan in rap tempo richting Oud & Nieuw. Tijd voor nieuwe trainingen. Maar wist je dat je nieuwe trainingen prima kunt maken door hergebruik van oud trainingsmateriaal? De vorm misschien niet altijd up-to-date, het materiaal is inhoudelijk vaak nog prima te gebruiken. Kortom, maak er een training 2.0 van. Hoe? Let’s Learn! Legt uit hoe je dit handig aanpakt. In 2 artikelen lees je hoe dat werkt: Slim! Maak van je oude training een training 2.0 en Handig! Maak van je oude training een training 2.0. Met in deel één 3 goede redenen om ermee aan de slag te gaan en in deel twee 5 strategieën voor hergebruik. Zo begint het nieuwe jaar goed.

 

 

Get iSpring Suite Max at 24% discount

As we transition into the new year, iSpring wanted to give you something special to start 2024 on a high note. With our exclusive Holiday Deal, you can now get iSpring powerful authoring toolkit, iSpring Suite Max, at a whopping 24% off! That's just 730 € instead of the regular 970 €. This offer will only last up until December 25. So, don't miss out on this opportunity to save big and take your eLearning game to new heights in the new year! Here’s what you can do with iSpring Suite Max:

  • Turn slides into online courses.
  • Design visually appealing courses, even with no skills.
  • Build engaging cheat-proof quizzes.
  • Record training videos with annotations.
  • Create immersive scenarios.
  • Collaborate on content with your team.

Claim the deal now.

 

 

Nieuws van Marktspelers

LT&C
Toegankelijkheid en inclusie bij Oakland University
Moodle Toets: alleen fout antwoord tonen
Lerend Netwerk Moodle Vragenpool als activiteit
Team LerenXL op pad
MoodleMoot Global door de van MoodleMeisje
 
UP Learning
UP Learning neemt Neo-elearning over

E-learning Training
Verandert AR/VR de toekomst van e-learning?
Een Digitale Leeromgeving ontwerpen voor je bedrijf

Let's Learn!
Retentie verhogen? Zet hefbomen & AI in
Maak van je oude training een training 2.0 Deel 2
Maak van je oude training een training 2.0 Deel 1 
 
Avetica
Programma Moodlemoot 2024 is bekend
Brickfield is nu ook partner van Avetica
Moodle Workplace: hoeveel meer gaat het worden?
Meer dan 1 miljoen Moodle gebruikers
'Nieuwe login geregistreerd' uitschakelen
Workshop Moodle plug-in ontwikkelen met AI
Serge de Beer over AI in leerprocessen
Plugin voor kopieren van Moodle cursussen
Moodle Opdracht met tijdslimiet
De AI principes van Moodle
Bulkacties in Moodle 4.3
Vroege Vogel Actie Moodlemoot 2024
Bekijk cursusoverstijgend al je feedback in Moodle
Nieuw in Moodle LMS 4.3
MoodleMoot Nederland & Vlaanderen op 31 januari 2024


Zie ook de rubriek Nieuws van Marktspelers en de rubriek Bloggers.

 

 

Microlearning

 

3 Questions To Guide Microlearning Development
The Rise Of Microlearning in Education
Navigating Microlearning Solutions With Bloom's Taxonomy
Microlearning to Drive Student Engagement in Higher Education
Conversational Microlearning Makes The Knowledge Stick
Top 5 Benefits of Microlearning
Microlearning Videos and AI
Microlearning Assets That Can Boost Business ROI
Microlearnings maken leren in de zorg leuker en efficienter
Microlearning,Technologie van de 21e Eeuw

 

 

Hoezo valsspelen

 

Door Harm Weistra

ChatGPT lijkt niet meer weg te denken uit het onderwijs. Veel optimistische vergezichten. Maar ook grote zorgen, blijkt uit de belangstelling waarin vooral cheating zich mag verheugen. Valsspelen in goed Nederlands. Denk aan huiswerkopdrachten die linea recta de ChatGPT-molen ingaan. ChatGPT levert waar de docent om vraagt. Tot verontwaardiging van velen. Schande, hieraan moeten we paal en perk stellen. Verzin een list. 

Maar wacht eens even. Is dit fenomeen wel zo nieuw? Ja, ChatGPT is nieuw. Maar valsspelen toch niet? Toen ik in de jaren ‘60 op de middelbare school zat, stapten na de laatste les de kinderen van de ‘beter gesitueerden’ in de bus naar het huiswerkinstituut in de provinciehoofdstad. Om in de loop van de avond terug te keren, met keurig alle huiswerk gemaakt. Niets ten kwade van die instituten. Er zullen voldoende instituten zijn geweest die er voor zorgden dat de leerlingen het snapten en die de leerlingen zelf de opgaven lieten maken. Niettemin heeft het iets van valsspelen met het geld van de ouders. Toch? Maar als ik er aan terugdenk, we leken het allemaal normaal te vinden. Nooit iets gemerkt van verontwaardiging, laat staan collectieve verontwaardiging.

Recenter voorbeeld van het faciliteren van valsspelen vind je bij de zzp’ers en bedrijfjes die tegen betaling een kant en klaar, door een mens gemaakt (eindexamen) werkstuk afleveren. Een business die is gaan floreren met de opkomst van het internet. Voor wie het kan en wil betalen, is er een breed scala aan aanbieders. Daar zijn vast zorgen over geuit, maar niet zo overduidelijk en massaal als over valsspelen met ChatGPT. 

Is dat terecht? Je kunt namelijk ook stellen dat ChatGPT democratiseert, of zo je wilt egaliseert wat tot voor kort alleen beschikbaar was voor de geprivaliseerden. Dus wie speelt er nou vals? De leerling/student die zich eindelijk ook het gebruik van ‘ondersteunende’ diensten kan veroorloven? Of degenen die er zo verontwaardigd over zijn? Ik snap de verontwaardiging. En de zorgen begrijp ik nog meer. Maar om dat ‘valsspelen’ te noemen?  Dat lijkt mij een te gemakzuchtige en vooral gevaarlijke reflex. Als we het valsspelen noemen, dan lokt dat reacties uit als opsporen, straffen, uitsluiten. 

Als we dat niet willen, wat dan wel? Wat mij betreft, beginnen we bij de bron. Want wat zegt dit over ons onderwijs? Bieden we daar de randvoorwaarden zodat leerlingen dit soort diensten niet nodig hebben? Steeds meer leerlingen kunnen amper nog een Nederlandse tekst lezen, laat staan begrijpen. Dan is het toch niet zo raar als ze met simpel knippen en plakken ChatGPT het werk laten doen? Dit krijg je als je de docenten in een te strak keurslijf dwingt, met te grote klassen, bedolven onder de administratieve lasten. En daar bovenop een te geringe financiële compensatie, gegeven de werkdruk en verantwoordelijkheden. Een werkdruk die alleen maar toeneemt als docenten - binnen het frame van valsspelen - geacht worden om ChatGPT-gegenereerde content op te sporen, te bestrijden en te bestraffen. 

PISA luidde recent de noodklok. De toren staat in Nederland steeds schever. Laat ‘m niet omvallen. Nieuw kabinet, van welke smaak dan ook, aan de slag. Dit probleem overstijgt labels als links en rechts. Dit gaat over de toekomst van de huidige generatie kinderen en daarmee over de toekomst van ons land. Laat ‘valsspelen’ niet nodig zijn.

 

 

Rise Up's Ultimate Guide for 2024 L&D Planning

 

2024 is shaping up to be a challenging year. The economy will remain strained; talent and skills will (still) be in short supply.

We asked our LearningOpsTM coaches what they consider key considerations for businesses' 2024 L&D plans:

  1. The skills gap is growing
  2. Managers are struggling with wider responsibilities, bigger teams, and greater stress
  3. Learning is disconnected from business strategy
  4. L&D teams need to invest in their own skills


Download the expert guide to dig deeper and review our LearningOpsTM expert recommendations to tackle these trends. 

 

 

31 januari MoodleMoot Nederland & Vlaanderen

 

De Moodlemoot is een event waarin gebruikers kennis uitwisselen over Moodle, inspiratie opdoen en de laatste nieuwtjes krijgen over het grootste open source LMS ter wereld. Werk jij geregeld met Moodle als docent, opleider, functioneel beheerder of ontwikkelaar? Dan is de Nederlandstalige MoodleMoot echt iets voor jou. Reserveer in je agenda: woensdag 31 januari 2024 in Dordrecht.

 

Moodle Award voor Avetica

 

Elk jaar reikt Moodle HQ prijzen uit aan gecertificeerde Moodle partners die een bijzondere prestatie hebben geleverd om het online leren voor bedrijven en scholen te verbeteren. Er zijn meerdere categorieën waarin awards worden uitgereikt. In de categorie Workplace Contributor of the Year heeft Avetica dit jaar gewonnen. Moodle Workplace wordt door veel klanten gekozen als hun leermanagementsysteem. Deze enterprise versie van Moodle heeft tools om het online leren eenvoudig en flexibel te organiseren. Avetica plant voor geïnteresseerden graag een demo in.

 

 

 

Terugblik Online Educa 2023

Namens e-Learning.nl nam Wilfred Rubens op 23 en 24 november 2023 in Berlijn voor de 19de keer deel aan Online Educa. E-learning.nl is mediapartner van dit evenement. In deze bijdrage blik hij terug op de hoofdzaken van wat hem is opgevallen. Hieronder een persoonlijk verslag van zijn bevindingen.

Generative AI, AI, AI
Zoals ik verwachtte, werd er tijdens plenaire sessies, het OEB Debat, diverse workshops, op de beurs en daarbuiten veel gesproken over de belangrijkste technologische ontwikkeling van dit moment: de opkomst van generatieve AI, waarmee we in staat zijn tekst te creëren, alsook afbeeldingen, video’s, presentaties, enzovoorts. Deze technologie zal learning & development en onderwijs transformeren, zo stelde menig spreker. Een verwachting die al sinds 2003 -mijn eerste OEB- wordt uitgesproken, maar wel steeds ten aanzien van een andere technologie.

De eerlijkheid gebied me te zeggen dat ik niet eerder heb meegemaakt dat een technologische ontwikkeling zich in zo’n exponentieel tempo voltrekt, als generatieve AI nu. Onderwijs en L&D veranderen echter best traag. Maar deze technologie is toe te passen door gewone gebruikers, ook al doet een verantwoord gebruik een groot beroep op nieuwe vormen van digitale geletterdheid (sommigen hebben het zelfs over AI-geletterdheid).

De potentie van generatieve AI is groot. Er zijn sprekers die vooral kijken naar het efficiënter maken van traditionele vormen van leren (zoals het ontwikkelen van content of toetsen). Anderen kijken naar alternatieve manieren van leren, zoals de Socratische dialoog. Leren zal in elk geval meer gepersonaliseerd kunnen worden naar inhoud en niveau, bijvoorbeeld dankzij het 24/7 geven van persoonlijke feedback. Tijdens de OEB 2023 waren er conceptuele presentaties, demonstraties van praktische toepassingen, bijdragen over digitale geletterdheid en gevolgen voor bekwaamheden, discussies over de adoptie hiervan, aandacht voor ethische vraagstukken, enzovoorts. Deze negentiende editie van de OEB was dan ook hoofdzakelijk een generatief AI-event. Ik ben benieuwd of er over een paar dagen weer zo’n geruchtmakende technologie gelanceerd gaat worden, waar we tijdens de 29ste editie van de OEB geen aandacht aan schonken en waar we in 2024 niet over uitgepraat raken.

Andere leertechnologieën en thema’s
Er was uiteraard ook aandacht voor de gevolgen van de Metaverse, Blockchain-technologie en Web3 en over toepassingen van online video, het LMS (over een LXP hoor je bijna niemand), authoring tools of XR. Daarbij viel mij op dat sprekers ook na enkele jaren nog steeds moeten uitleggen wat de Metaverse is en hoe Blockchain-technologie werkt. Niet vreemd dat de adoptie hiervan trager verloopt dan de adoptie van generatieve AI.

Verder was er uiteraard ook aandacht voor andere thema’s. Bijvoorbeeld voor bevorderen van een gevoel erbij te horen bij online leren of over het recente Unesco-rapport over Coronaonderwijs dat eigenlijk geen heel goed nieuws bevat voor degenen die graag meer online leren willen toepassen.

Aantal deelnemers
Dit jaar waren er zo’n 2000 deelnemers, waarvan Nederland weer de grootste delegatie had. In het verleden – voor Covid 19 – telde de OEB weleens zo’n 2500 deelnemers. Wellicht zijn de zorgen over klimaatverandering hier debet aan, nemen mensen minder vaak het vliegtuig om naar een buitenlands congres te gaan. Een enkele spreker merkte op dat we over vijf jaar vanwege klimaatverandering wellicht alleen nog online congressen hebben (of hybride congressen). Vanwege de netwerkfunctie zou ik dat erg jammer vinden. Ik heb zelf enkele jaren geleden besloten dat ik niet meer werkgerelateerd ga vliegen. Als de organisatie zou besluiten de OEB in Madrid of Rome te organiseren, zou ik – hoe erg ik het ook zou vinden – niet meer gaan, tenzij ik er een vakantie aan vast zou kunnen knopen.

A propos de Nederlandse delegatie. Op woensdagavond ging er tijdens de sprekersreceptie een schokgolf door de Nederlandse delegatie toen de exitpolls online gepresenteerd werden….

Netwerken
De Online Educa is en blijft voor mij de gelegenheid om nieuwe inspiratie op te doen, oude bekenden te ontmoeten en nieuwe contacten op te doen. Zelfs als ik weinig nieuws tijdens de sessies hoor, zijn de vele gesprekken voor mij voldoende reden om naar Berlijn te komen. Het gaat om het totaalplaatje: de mensen, de inhoud, de sfeer, de stad (waar ik dit keer – met uitzondering van de Hauptbahnhof en Fassbender & Rausch – niets van heb gezien).

Traditiegetrouw heb ik ook dit jaar weer op donderdagavond een etentje georganiseerd. Dit keer zonder oproep op mijn blog. De deelnemers van het Graafschap College – waar ik momenteel werk als projectleider van de invoering van itslearning – hadden mij gevraagd of zij aan konden sluiten, en of de collega’s van ROC van Twente ook mee mochten. Donderdagavond zaten we daarom met zestien mensen gezellig te eten in een Italiaans restaurant aan de Lützowplatz. Zoals ik verleden jaar al schreef: De kracht van de OEB als ontmoetingsplaats mag m.i. niet worden onderschat. Dat is lastig in een blog te beschrijven.

Lees ook al mijn volgende bijdragen:

1. Opening Online Educa 2023: The Learning Futures We Choose
2. Doorbreek Weerstand om Productiviteit te Verhogen in het Tijdperk van AI
3. Een Leertechnologie Tragedie
4. Wat Komt er op Learning and Development Af?
5. OEB Debat: Gaat AI Meer Kwaad dan Goed Doen voor Leren?
6. The Big Reset: Aanpassen aan een Nieuw Onderwijslandschap
7. AI Tools voor het Verminderen van de Werkdruk en het Verbeteren van Leerresultaten
8. Hoe Kun Je Lerenden Online Erbij Betrekken?
9. Impressie van de OEB Beurs

 

Moodle LMS : delen van vragen tussen cursussen

De Moodle vragenbank is in de laatste versies goed onderhanden genomen. Vrijwel alle voorstellen die een werkgroep had gedaan, zijn opgelost. Eentje bleef nog staan: Het delen van vragen tussen cursussen zonder het risico dat er dubbele vragen in zouden komen. In november is in het Moodle forum aan het voorstel van de werkgroep ruimschoots aandacht besteed. LT&C deelde haar visie met de Vlaamse Moodlelaars tijdens het Lerend Netwerk Moodle in Brussel. Inmiddels is Moodle begonnen aan een oplossing, maar het is nog niet duidelijk in welke Moodle-versie de oplossing onderdeel van de core gaat worden. LT&C hoopt dat het Moodle LTS versie 4.5 haalt. 

 

 

Suggesties?

Beschikt u zelf over interessant nieuws op het gebied van e-learning? Neem dan contact met onze nieuwsredactie via redactie@e-Learning.nl zodat u in aanmerking kunt komen voor free publicity in de nieuwsrubriek.


Colofon
Deze nieuwsbrief is een initiatief van e-Learning.nl, een onafhankelijke portal met als doel het informeren van alle betrokkenen en het op elkaar afstemmen van vraag en aanbod.

Contact:
Keizersgracht 80
1015 CT
Amsterdam

T. 06 53 64 03 78
F. 084 87 56 967
E. info@e-Learning.nl

Wilt u onze nieuwsbrief niet meer ontvangen? Klik hier.

Wilfred Rubens' keuze: generatieve AI
Door Wilfred Rubens

Platform voor het verkennen van AI didactiek

Exploring AI pedagogy is een communityplatform voor het delen van ervaringen met AI in het onderwijs. Het platform werkt als volgt: onderwijsprofessionals kunnen via een Google Form een ervaring met AI in het onderwijs beschrijven. Het kan gaan om succesvolle en teleurstellende experimenten. De reflecties kunnen gaan over specifieke lesactiviteiten, didactische praktijken of algemene observaties over AI in het onderwijs. Daarna publiceert een redactie de betreffende ervaring in een categorie zoals AI ethiek of “creatieve output”. Het platform wil ook snelle en openhartige communicatie in het licht van de snelle ontwikkeling van AI bevorderen. Daarom kun je ook laagdrempelig op bijdragen reageren.

 

 

AI Advisory Board ROERCollege Schöndeln

 

Een AI Advisory Board is een platform waarin lerenden, ouders/verzorgers, medewerkers (waaronder docenten en directieleden) en andere betrokkenen een stem kunnen krijgen in hoe AI binnen een schoolorganisatie ingevoerd en gebruikt kan worden. ROERCollege Schöndeln is waarschijnlijke de eerste Nederlandse onderwijsinstelling met een AI Advisory Board.

 

Generatieve AI: Rathenau Scan

 

Het Rathenau Instituut heeft een scan over generatieve AI (GAI) samengesteld waarin men de balans probeert op te maken ten aanzien van een ontwikkeling die flink in beweging is.

 

Deze scan is een informatief document, mede dankzij enkele handige infographics. De toelichting op GAI is erg zinvol voor niet-ingewijden. Kansen en risico’s zijn overzichtelijk geclusterd en de auteurs wijzen op relevante beleidsmaatregelen. Het Rathenau Instituut probeert de balans op te maken van de ontwikkeling van GAI. Toch vind ik het rapport niet echt in balans. Het accent ligt op de risico’s, en minder op de kansen. Bovendien mis ik bij de handelingsopties de aandacht voor digitale geletterdheid waar AI m.i. een cruciaal onderdeel van is.  

 

Het gevaar van AI: Gaan studenten er te veel op leunen in plaats van ervan te leren?

 

Dit recente onderzoek betreft de impact van AI-ondersteunde leertechnologieën op de ‘agency’ van studenten, specifiek in de context van peer feedback. Het onderzoek liet zien dat studenten neigden tot afhankelijkheid van AI-hulp, in plaats van hiervan te leren. Wanneer de AI-ondersteuning wegviel, nam de kwaliteit van hun feedback significant af. Studenten ontwikkelden dus geen zelfstandige effectieve feedbackvaardigheden. De zelfcontrole checklists boden enige hulp, maar waren niet zo effectief als de AI-prompts. De combinatie van AI-prompts en checklists leverde ook geen betere resultaten op dan alleen AI-prompts.De onderzoeker stellen dat nuttig kan zijn, maar dat AI ook de ontwikkeling van zelfregulatie en de agency van studenten kan beperken. Je moet dus goed nadenken hoe AI effectief kan worden geïntegreerd zonder dat de zelfstandigheid van studenten wordt ondergraven.

 

Losgeslagen superintelligentie

 

De zogenaamde ‘x-risk’-beweging lijkt steeds meer invloed uit te oefenen op het Britse en Amerikaanse AI-beleid. Deze beweging benadrukt de risico’s van AI, vooral het gevaar dat AI de mensheid kan doen uitsterven. De auteur gaat daarbij in op de vraag of deze focus Big Tech niet ten goede komt omdat de kritiek afleidt van korte termijn problemen met AI, en regelgeving uitstelt. Kritiek komt er ook van het AI Now Institute en andere ngo’s die vinden dat de focus op x-risk de aandacht afleidt van huidige AI-risico’s, zoals vooroordelen, desinformatie en privacygevaren. Het artikel onderstreept dat, hoewel er aanzienlijke investeringen en aandacht zijn voor de lange-termijnrisico’s van AI, er een evenwicht moet zijn met de focus op huidige risico’s en ethische vraagstukken.

 

The AI Pedagogy Project

 

Hoe nemen we geïnformeerde, weloverwogen beslissingen over de rol van AI in de klas? Hoe kunnen lerenden een kritische relatie opbouwen met deze technologieën? Hoe kunnen fantasierijke toepassingen van AI-technologieën het leren verbeteren? Het AI Pedagogy Project helpt docenten om hun lerenden te betrekken in gesprekken over de mogelijkheden en beperkingen van AI, op basis van praktische experimenten. Deze website bevat allerlei opdrachten die door docenten zijn gemaakt. Het is de bedoeling dat steeds meer opdrachten aan de website worden toegevoegd. De samenstellers adviseren om de opdrachten aan te passen aan eigen didactische waarden en behoeften. De begeleidende AI-gids bevat belangrijke informatie voor degenen die nieuw zijn op dit gebied (of meer willen leren).

 

ChatGPT has entered the classroom: how LLMs could transform education

 

In dit artikel verkent Andy Extance de groter wordende rol van Large Language Models (LLM’s) zoals ChatGPT in het onderwijs. Hij beschrijft onder meer de casus van een docent die creativiteit-bevorderende chatbots heeft ontwikkeld die hij met studenten en onderwijsprofessionals testte. Deze bots, gebaseerd op AI-technologie vergelijkbaar met ChatGPT, stimuleren creativiteit door uitdagingen en nieuwe perspectieven te bieden. Deelnemers aan het experiment meldden dat de bots hielpen bij het genereren van meer ideeën en mogelijkheden. Extance besteedt echter ook aandacht aan de zorgen over het gebruik van ChatGPT in het onderwijs (zoals frauderen bij opdrachten, overmatig afhankelijk worden van snelle antwoorden zonder grondig begrip of het ‘hallucineren’ van informatie door de AI). LLM’s kunnen echter ook worden gebruikt als een AI-assistent (zoals Khanmigo van de Khan Academy), die lerenden helpt met oefeningen zonder directe antwoorden te geven. Verder onderzoekt Extance hoe LLM’s kunnen worden gebruikt om onderwijsprocessen te verbeteren. Bijvoorbeeld door het integreren van LLM’s met specifieke kennisbronnen. Dit kan de nauwkeurigheid vergroten en ‘hallucinaties’ verminderen.

 

GPT’s als belangrijke nieuwe ontwikkeling

 

Vlak voor de crisis bij OpenAI kwam een nieuwe functionaliteit beschikbaar binnen ChatGPT (de betaalde versie). Je kunt nu zelf aparte ‘GPT’s’ ontwikkelen en gebruiken. Dat zijn Chatbots die een specifieke taak kunnen uitvoeren. Je ontwikkelt zo’n GPT in dialoog met ChatGPT. ChatGPT vraagt bijvoorbeeld hoe de GPT moet heten en of je nog eisen stelt aan het karakter van de tekst. Ik heb bijvoorbeeld een GPT gemaakt voor het maken van een memo of voor het genereren van hyperlinks. Verder kun je ook gebruik maken van GPT’s die OpenAI al heeft gemaakt. Zo is er een GPT voor het genereren van recepten of voor het beantwoorden van technische vragen. Veel gebruikte ‘prompts’ kun je dus omzetten naar een GPT. Uiteraard is er veel geblogd over deze GPT’s:

 

Almost an Agent: What GPTs Can Do
Understanding GPTs
How to Make Your Own GPT: A Step-by-Step Guide
Bot-Building for Educators

 

Bakhtin (1895-1975) dialogics, learning and AI

 

Mikhail Bakhtin zag taal voornamelijk als een dialoog. Donald Clark beschrijft hoe Bakhtin dit principe toepast op leren. Volgens Bakhtin ontstaat leren uit sociale interacties: tussen docenten en lerenden, lerenden onderling, maar ook met het verleden. Bakhtins introduceert dialogisme als tegenhanger van de Westerse ‘monologische’ traditie. In dit licht wordt taal, en dus leren, gevormd door dialoog. De komst van AI en gesprekssystemen biedt volgens Clark nieuwe vormen van dialoog. Waar traditioneel onderwijs van technologie een ‘waarheidsmachine’ wil maken, kan AI volgens Clark weleens bijdragen aan leren als dialoog, in lijn met Bakhtin’s visie. Bakhtin beïnvloedt volgens Clark onderwijsdenkers die leren zien als een sociaal, dialogisch proces en pleiten voor participatieve, op de lerende gerichte benaderingen. Clark suggereert dat op Bakhtins ideeën geïnspireerde docenten de nadruk leggen op discussie, debat en dialoog als kern van leren, en streven naar omgevingen waar de inbreng van lerenden gewaardeerd worden in de collectieve kennisconstructie.

 

AI and Peer Review: Enemies or Allies?

 

Lauren Coffey verkent de mogelijkheden en zorgen rondom het gebruik van AI in het peer-reviewproces van wetenschappelijke publicaties. Volgens Coffey -die hiervoor enkele onderzoekers heeft gesproken- staat het peer-reviewsysteem onder druk door de toename van het aantal in te dienen papers en het gebrek aan hoogwaardige reviewers. James Zou en Laurie Schintler hebben onderzoek gedaan naar het gebruik van AI in peer review en ontdekten dat de overlap tussen menselijke en AI-feedback “vergelijkbaar” is, vooral bij papers die nog niet rijp zijn voor publicatie. Zou constateert dat het steeds moeilijker wordt om tijdig kwalitatieve feedback te krijgen, en Schintler wijst op de lange wachttijden voor peer-reviews, die soms oplopen tot twee jaar. Beiden zien potentie in het gebruik van AI, maar benadrukken AI als hulpmiddel en niet als vervanging van menselijke beoordeling. Er zijn echter ook zorgen over het potentieel van bias en het creëren van valse informatie door AI. Zou en Schintler merken echter op dat mensen ook hun eigen vooroordelen hebben en dat deze, ongeacht de bron, aangepakt moeten worden. Er zijn ook zorgen over het feit dat het gebruik van AI in peer review kan worden gezien als een eenvoudige oplossing voor diepere systemische problemen in het peer-reviewsysteem. Coffey schrijft dat verschillende wetenschappelijke tijdschriften en academische groepen al richtlijnen hebben opgesteld voor het gebruik van AI bij publicaties, waarbij sommigen het gebruik van AI beperken of verbieden. Volgens haar maakt dit een zorgvuldige benadering bij het integreren van AI in het peer-reviewproces noodzakelijk.

 

 

Voor wie liever zelf een selectie maakt, verwijzen wij graag naar de pagina op zijn weblog, waar al zijn bloemlezingen en bronnen over (generatieve) artificiële intelligentie te vinden op zijn.

 

 
 

 

 


Wilfred Rubens' keuze: overige onderwerpen 
Door Wilfred Rubens

De 10 belangrijkste onderwijsonderzoeken van 2023 (volgens Edutopia)
Conversational framework van Laurillard
Over het belang van 'check-in' bij blended learning
Realiteit en perceptie bij technologie-ondersteund actief leren
Virtual reality in Microsoft Teams?
Blijf niet altijd in je 'eigen baan'
De mythe van leerstijlen kan zelfs schadelijk zijn
Lerenden ondersteunen om met succes microcertificaten te behalen
Vijf manieren om lerenden betrokken te houden bij online leren
Serious gaming interventie over 'verlies van autonomie, door ongevraagde hulp'