Nieuws

Peter Honey: aandacht en liefde dragen bij aan leren en ontwikkeling

De tweede dag van het LearnTEC congres werd geopend met een keynote door Peter Honey. In tegenstelling tot de meeste aandere presentaties is deze keynote in het Engels, en ook het thema is voor een congres over leertechnologie opvallend: “Learning and development benefits from some tender loving care (TLC)”, oftwel, hoe aandacht en liefde bijdragen aan leren en ontwikkeling.

Peter Honey houdt zich al jaren bezig met leerstijlen, en van zijn hand is o.a. The Learning Styles Questionnaire. Peter opende met de stelling dat leren de belangrijkste competentie is die er bestaat, want leren zal nooit overbodig worden. Hierbij is het proces (het ‘hoe’ van leren) minstens zo belangrijk als de uitkomst. Waarom? Omdat een effectief leerprocess leidt tot een effectieve leeruitkomst. Hierbij is belangrijk om vast te stellen dat “leren te leren is”, en dat het verbreden van je leerstijlen hierbij een belangrijke strategie is.

Om dit toe te lichten gebruikt hij Kolb’s learning cycle bestaande uit vier stappen die je als lerende steeds doorloopt als het goed is:

1. Je doet een ervaring op, je leert iets
2. Je reflecteert hierop
3. Hieruit trek je conclusies
4. Op bass hieran plan je je volgende (leer)activiteit

Het gevaar is om in een bepaalde fase te blijven steken waardoor het leerproces niet geheel doorlopen wordt en dus niet effectief is. Dit gevaar, of valkuil, hangt samen met je persoonlijkheid:

• Sommige mensen springen van de ene naar de andere uitdaging, de ‘thrill seekers’, en komen daardoor nooit toe aan reflectie. Peter noemt dit type de ‘activist’.
• Andere mensen houden juist van reflecteren en analyseren. Valkuil is dat er altijd meer gereflecteerd kan worden, waardoor je nooit toekomt aan de volgende stap: conclusies trekken. Deze lerende is een ‘reflector’.
• De derde valkuil is niet tot een werkbare conclusie te komen, bijvoorbeeld mdat je ‘nog niet voldoende gegevens’ hebt. Je blijft dan steken in modellen en beschouwingen. Dit is typisch gedrag voor de ‘theorist’.
• Tenslotte zijn er mensen die direct naar een bestaande oplossing te springen, deze uitproberen, en als het niet werkt direct weer iets anders proberen. Een eigenschap die ik door collega’s ooit eens als ‘typisch Amerikaans’ heb horen bestempelen ☺. Peter noemt dit type echter de ‘pragmatist’ 

Na deze ‘persoonlijkheidsanalyse’ (Peter is van huis uit psycholoog) en de leerproblemen die daaruit voort kunnen komen ging Peter in op een aantal breed levende misvattingen die ervoor zorgen dat leren binnen organisaties vaak niet goed van de grond komt: werken en leren zouden niet te combineren zijn; alleen formeel leren ‘in de klas’ is ‘echt’ leren; leren is een natuurlijk proces dat vanzelf plaatsvindt, dus dat hoef je niet te organiseren of te faciliteren; als mensen zelf niet willen, leren ze toch niets; en tenslotte over de rol van managers hierin: deze hebben wel belangrijker zaken te doen.

Als afsluiting van zijn presentatie gaf Peter aan managers vier recepten mee om het leren binnen hun organisatie te stimuleren:

1. Zelf het goede voorbeeld geven, wees een rolmodel
2. Creëer expliciet leermogelijkheden voor je werknemers
3. Integreer het leren in de dagelijkse processen
4. Draag waar en wanneer mogelijk je leerboodschap uit, wordt een ‘champion’

Wat vond ik van deze presentatie?

De ‘tender loving care’ waar ik zo benieuwd naar was, is helaas niet ter sprake gekomen. Wellicht dat dat geïmpliceerd is onder puntje 4 hierboven: de manager die met hart en ziel z’n werknemers aan het leren krijgt ..... Verder bevatte Peter’s presentatie voor mij geen nieuwe theoriëen of concepten, maar wel werd een kader neergezet dat persoonlijke en organisatorische aspecten (management, leiderschap) verbond met leren binnen organisaties. Hierbij dient te worden aangetekend dat er de nodige kritiek bestaat op het concept ‘leerstijl’ als zijnde onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd – zie bijvoorbeeld Pasher et all. - http://psi.sagepub.com/content/9/3/105 

 

Bijdrage van Eric Kluijfhout vanaf de Learntec 2013