Nieuws

Van de Redactie | 10-06-2003 | | (0) reacties

E-learning wordt langzaam volwassen

Als je marktanalisten en IT-goeroes mag geloven, gaat E-learning een gouden toekomst tegemoet. Het digitale onderwijs aan bedrijven is volgens het Amerikaanse onderzoeksbureau IDC dit jaar goed voor een wereldwijde omzet van 11 miljard dollar. Voor de totale periode 2002 - 2007 verwacht IDC een omzetgroei van vijf procent.
Een tamelijk bescheiden getal, meent Wilfred Rubens, een Nederlandse E-learning deskundige die als ICT-adviseur is verbonden aan Universiteit Utrecht. "Vijf procent vind ik een wel heel voorzichtig getal voor een omzetprognose over vijf jaar. De ramingen van de afgelopen jaren zijn steevast veel te positief ingeschat. De verwachtingen zijn nu gelukkig wat reëler. De E-learning branche lijkt langzaam redelijk volwassen te worden."

Nederland telt zo'n 250 bedrijven die zich (deels) richten op E-learning (electronic learning, leren via de computer). Vaak zijn het bekende internationale automatiseringsbedrijven zoals Cisco die E-learning 'erbij doen'. Maar er zijn ook bedrijven die zich volledig richten op digitaal onderwijs. Een van die bedrijven is het Oisterwijkse Andriessen en Partners, dat online-cursussen maakt voor onder meer banken, verzekeraars en sinds kort samenwerkt met de Open Universiteit op het terrein van digitale examinering. Het maken van toetsen en het online testen van kennisniveaus is de taak van zusterbedrijf Approbare, dat in hetzelfde bedrijfspand is gevestigd.

Bart Andriessen, directeur/eigenaar van beide bedrijven, vindt E-learning een 'rotwoord'. "E-learning is geen op zich zelf staand product. Het is een middel om kennis te ontsluiten voor grote groepen mensen in verschillende situaties."
Andriessen en Partners draaide vorig jaar samen met zusterbedrijf Approbare een omzet van ruim 3 miljoen euro, een verdubbeling ten opzicht van 2001. "Een mooi cijfer, zeker als je in aanmerking neemt dat de totale markt voor bedrijfseducatie vorig jaar sterk is teruggelopen."

Andriessen en Partners begon in 1990 met het detacheren van senioren bij bedrijven voor de overdracht van expertise. "Bij onze opdrachtgevers ontstond de vraag of wij ook geen opleidingen en toetsing konden verzorgen. Halverwege de jaren 90 zijn we dat voor honderd procent digitaal gaan doen, in concurrentie met grotere onderwijsinstellingen als PBNA. Dankzij internet was het mogelijk kennis te ontsluiten met de snelheid van het licht tegen scherpe prijzen."
Vooral nu de economie slecht draait, vormen de kosten een belangrijke factor voor het al dan niet investeren in kennis. Budgetkortingen van vijftig procent voor bedrijfsopleidingen zijn volgens Andriessen aan de orde van de dag. "Bedrijven zoeken naar oplossingen waarbij ze met veel minder geld dezelfde kennis in huis kunnen halen."
Hij rekent voor dat de traditionele bijscholing van personeel al snel het veelvoudige kost van een cursus die je achter je bureau kunt volgen. "Bij een cursusdag op de hei, die op zichzelf al duur is, komen vaak ook nog reiskosten, overnachtingskosten en je bent je werknemer ook nog eens een dag of meer kwijt."

Dat E-learning forse besparingen oplevert, bewijst computerfabrikant IBM. De multinational bespaarde de afgelopen jaren honderden miljoenen op vliegtickets en hotelkamers. "Nederland is letterlijk te klein voor deze lucratieve scenario's", stelt Wilfred Rubens nuchter. Met name grote multinationals werken volgens Rubens veel met E-learning als opleidingsmethode voor het personeel. "Vaak gaat het om bedrijven met meerdere vestigingen in binnen- en buitenland. E-learning werkt dan makkelijker dan het houden van fysieke bijeenkomsten."

Het grote voordeel van E-learning voor het Nederlandse bedrijfsleven schuilt volgens Rubens eerder in wat in het jargon just in time-leren heet. "Bij grote concerns heb je al snel te maken met verouderde kennis. Het is zaak om je personeel op de hoogte te houden van de laatste productonwikkelingen. Bij kleine bedrijven met bijvoorbeeld slechts één vestiging, wegen de kosten van E-learning vaak niet op tegen de baten. Het zelfde geldt voor bedrijven met vooral lager opgeleid personeel dat geen ICT-ervaring heeft."
Bart Andriessen is het met laatste niet helemaal eens. "Toetsen maken via de computer kan vrijwel iedereen. Als mensen over de drempel stappen, merken ze dat het juist heel makkelijk werkt. Onze praktijk wijst dat uit."

Onpersoonlijks

Scepsis over het digitale onderwijs is er echter in ruime mate. Onderwijs volgen via de computer is volgens criticasters ingewikkeld, privacygevoelig en onpersoonlijk. Ook ligt het percentage 'vroegtijdige schoolverlaters' hoger dan bij regulier, klassikaal onderwijs.
Andriessen bestrijdt het beeld dat leren vanaf een beeldscherm moeilijker is. "Lange stukken tekst kun je beter van papier dan van een beeldscherm lezen. Maar het is de kunst om kennis op een overzichtelijke, maar vooral interactieve en gebruiksvriendelijke manier digitaal aan te bieden. E-learning biedt in tegenstelling tot klassikaal onderwijs juist de mogelijkheid om er snel achter te komen wat je weet en op welke terreinen je kennis nog bijgespijkerd moet worden."
Rubens is van mening dat E-learning het klassikale onderwijs nooit volledig zal vervangen. "Voor persoonlijke trainingen, bijvoorbeeld in het coachen van mensen, blijven fysieke bijeenkomsten noodzakelijk."
Al te zwart ziet de toekomst voor conferentieoorden op de Veluwe er dus nog niet uit.