Nieuws

Van Wilfred Rubens (redactie) | 15-03-2023 | | (0) reacties

Kan de combinatie van principes van leren van volwassenen en Universal Design for Learning leiden tot meer succesvol studeren?

Peggy Rosario geeft een aantal suggesties over hoe je de ‘adult learning principles‘ van Malcolm Knowles kunt gebruiken bij het onderwijsraamwerk van Universal Design for Learning (UDL). Deze combinatie zou ten goede komen aan ‘student success‘.

UDL is een raamwerk dat er naar streeft leren toegankelijker en effectiever te maken voor alle lerenden, ongeacht hun individuele verschillen (o.a. achtergrond of vaardigheden). ‘Student success’ is de mate waarin een lerende de eigen doelen bereikt tijdens de onderwijservaring. Het gaat daarbij niet alleen om het behalen van een diploma, maar om de algemene ontwikkeling van de lerende.

Malcolm Knowles onderscheidde in de jaren tachtig een aantal principes met betrekking tot het leren van volwassenen. Volgens Rosario kun je deze toepassen bij UDL.

1. Volwassenen willen weten waarom ze iets leren, wat de voordelen hiervan zijn. Wat is de relevantie en hoe kan het geleerde worden toegepast in de praktijk? Volgens Rosario heeft dit principe te maken met het UDL-uitgangspunt dat je belangstelling moet wekken. Dat kan bijvoorbeeld door lerenden meer keuze en autonomie te geven (bijvoorbeeld over onderwerpen voor projecten) of door duidelijke richtlijnen voor een opdracht vast te stellen en afleiding te vermijden. Rosario geeft in haar artikel meer voorbeelden, zoals het schetsen van een context buiten de ‘klas’ waarvoor de leerdoelen relevant zijn. Soms vind ik de voorbeelden wat vergezocht.
2. Volwassenen moeten verantwoordelijk zijn voor hun beslissingen over leren en opleiden. Volwassenen willen zelf bepalen wat en hoe ze leren en willen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leerproces. Volgens Rosario heeft dit principe een nauwe relatie met zelfregulering dat bij UDL een belangrijke plek inneemt. Je kunt dit bijvoorbeeld bevorderen door samen met lerenden leerdoelen te formuleren, door lerenden te instrueren over leerstrategieën of door voor te doen. Geef lerenden bijvoorbeeld ook de mogelijkheid om te kiezen hoe zij aankunnen tonen dat zij iets geleerd hebben. Het nemen van verantwoordelijkheid voor het eigen leren moet je leren. Dat geldt overigens ook voor volwassenen. Zie ook: “Zelfregulerend leren kun je niet zelfregulerend leren”.
3. Volwassenen leren door ervaringen, door te reflecteren op hun ervaringen en deze te koppelen aan nieuwe kennis. Dit principe heeft volgens Rosario wederom te maken met het UDL-uitgangspunt dat je belangstelling moet wekken. Daarbij gaat het onder meer om een veilige ruimte bieden om risico’s te nemen met leren of lerenden aan te moedigen om hun ervaringen met elkaar te delen en van elkaar te leren. Als je een theorie uitlegt die ervaringen van lerenden verklaart, dan versterkt dit hun ervaring.
4. Volwassenen zijn het meest geïnteresseerd in het leren van onderwerpen die van direct belang zijn voor hun werk en/of persoonlijke leven. Volgens Rosario hebben volwassenen vaak een beter beeld van wat zij willen bereiken met het leren, dan jongeren. Dit betekent ook dat volwassen lerenden zich kunnen verzetten tegen onderdelen van een leertraject als zij hier de relevantie niet van inzien. Manieren om de bereidheid tot leren te helpen verbeteren zijn volgens haar inherent aan de UDL-richtlijnen in het ondersteunen van inspanning en volharding. Dit kun je doen door bijvoorbeeld de relevantie van doelen te benadrukken, door lerenden uit te dagen en hen te ondersteunen bij het aangaan van die uitdaging. Feedback en samenwerkend leren spelen hier volgens de auteur ook een belangrijke ondersteunende rol bij.
5. De oriëntatie van volwassenen om te leren is gericht op het eigen leven of op ervaren problemen. Volwassenen willen niet abstract leren, maar zijn willen concrete voorbeelden van hoe het leren op hun leven van toepassing is. Het gaat om directe relevantie voor hun leven en werk. Dit kun je volgens Rosario onder meer doen door voorbeelden te gebruiken, door casestudies toe te passen en door lerenden te laten werken aan problemen. Audio en video kunnen ook bijdragen aan het authentiek maken van leren. Bij UDL gaat men in dit verband uit van meerdere middelen van representatie, actie en expressie om leren levens- en probleemgericht te maken.
6. Intrinsieke motivatie is belangrijk voor leren. Volwassenen leren waarschijnlijk eerder dan jongeren omdat zij uit zich zelf beter willen functioneren of zichzelf willen ontwikkelen. Al geldt dit uiteraard niet voor alle volwassenen. Inspelen op wat volwassenen motiveert, kan bevorderend werken voor leren. Je zou je ook moeten verdiepen in de intrinsieke motivatie van jongeren. Waarschijnlijk werkt dit beter dan extrinsiek motiverende acties zoals een certificaat. Intrinsieke motivatie kan ook andere hierboven beschreven uitgangspunten versterken.

Malcolm Knowles heeft weinig aandacht besteed aan zaken als actief verwerken van leerstof, gespreid oefenen en het gebruik van toetsing als leer- en oefenstrategie. Maar verder is toch nadrukkelijk overlap met de pedagogisch-didactische richtlijnen voor technology enhanced learning die ik eerder heb beschreven.