Dit is het moment om over te stappen van Twitter naar Mastodon
Ik heb me bijna zes jaar geleden geregistreerd bij Mastodon. Tot eind oktober jongstleden heb ik daar nauwelijks gebruik van gemaakt. De overname van Twitter door Elon Musk heeft daar verandering in gebracht. In deze blogpost beschrijf ik waarom dit het moment is om de overstap te maken van Twitter naar Mastodon, en waarom Mastodon m.i. interessant is voor kennis delen. Ik geef ook enkele tips.
Een medium gaat pas voor een gebruiker ‘leven’ als een groot deel van diens netwerk er actief wordt. Tot nu toe was dat bij Mastodon niet het geval. Sinds Elon Musk Twitter heeft overgenomen, hebben diverse mensen een account bij Mastodon genomen en/of zijn zij er actief geworden. Dit laatste geldt ook voor mij. Mastodon telt inmiddels meer dan 6 miljoen gebruikers. De sfeer die er nu heerst, is de sfeer van de begintijd van Twitter (enthousiasme, elkaar helpen, converseren). Mijn Mastodon-hoofdaccount is trouwens wrubens@mastodon.social
Waarom ik ga stoppen met Twitter?
Critici van degenen die stoppen met Twitter, stellen dat je ook bereid moet zijn om ‘buiten je bubbel’ te treden. Twitter zou zich daar bij uitstek toe lenen. Ik vind dat geen sterk argument. Wat betreft opvattingen over mens- en maatschappij heb ik een breed netwerk, al hoort extreemrechts daar -voor zover ik weet- niet bij.
Dit zal op termijn op Mastodon niet anders zijn. Je bepaalt immers zelf wie je volgt, en bij welke Mastodon-instantie je een account neemt (ik kom daar nog op terug).
De reden dat ik Twitter de rug toe zal keren, heeft ermee te maken dat ik het een gevaarlijke ontwikkeling vind dat een medium dat een belangrijke rol speelt in het publieke debat, in handen komt van een onberekenbare tech-miljardair met twijfelachtige opvattingen. Musk kan als een dictator regeren over Twitter. De ontwikkelingen van de laatste dagen onderstrepen de zorgen over de toekomst van Twitter.
Op dit moment heb ik nog een account bij Twitter. Dat heeft twee redenen:
- Een flink aantal lezers van mijn weblog wordt nog via Twitter geattendeerd op nieuwe bijdragen.
- Het is niet mogelijk om notificaties van mijn weblog automatisch op Mastodon te publiceren. Dit kan wel via Twitter.
Op het moment dat deze twee redenen niet meer opportuun zijn, zal ik mijn account bij Twitter verwijderen. Ik zal verder niet meer converseren via Twitter.
Waarom is Mastodon een goed alternatief?
- Mastodon kent een federatief ontwerp. Je kunt een account nemen bij een van de vele servers, en toch elkaar volgen. Vergelijk het met mobiele telefonie. We gebruiken een andere provider, maar kunnen elkaar toch telefonisch bereiken (als we over elkaars nummer beschikken). Een voordeel hiervan is dat je lid kunt worden van een server die niet zwaar belast is. Een nadeel is dat een initiatiefnemer van een server kan besluiten de pijp aan Maarten te geven omdat de initiatiefnemer zich verkeken heeft op het werk en de kosten. Je zult dan moeten verhuizen.
- Mastodon is in handen van een community, en niet eigendom van ‘big tech’-bedrijf of van een mallote miljardair. Er wordt geen gebruik gemaakt van ondoorzichtige algoritmes die bepalen wat jij te zien krijgt, of van advertenties. Dankzij open source ben je minder afhankelijk van keuzes die gemaakt worden om bijvoorbeeld adverteerders te ‘pleasen’. Er is sprake van openheid en transparantie. Door bij te dragen aan Mastodon help je mee het internet te repareren. Dat betekent m.i. wel dat je bereid moet zijn om ook een financiële bijdrage te leveren. Je kunt de initiatiefnemers er niet alleen voor op laten draaien.
- Mastodon heeft een aantal kenmerken, sterke kanten, die de beperkingen van Twitter uit de weg kunnen helpen ruimen. Ik ga daar in de volgende paragraaf op in.
Sterke kanten Mastodon
Als je inlogt bij Mastodon, dan zie bijvoorbeeld:
Via ‘Start’ zie je de berichten van degenen die jij volgt. Via ‘Globaal’ zie je alle openbare berichten die via alle Mastodon-instanties worden gepubliceerd. Zoals gezegd, maakt Mastodon geen gebruik van advertenties of algoritmes die beïnvloeden wat jij te zien krijgt. Via ‘Lokaal’ zie je alle berichten die binnen de specifieke instantie worden gepubliceerd. Dat maakt het ook interessant om een account te nemen op meerdere servers.
Ik heb bijvoorbeeld een account bij de algemene instantie Mastodon.social en bij Mastodon.education. Het eerste account gebruik ik om verschillende mensen te volgen. Dat is mijn hoofdaccount. Het tweede account gebruik ik vooral om berichten op de lokale server te lezen, dus via ‘Lokaal’. Deze gaan voornamelijk over onderwijs en leren. Ik herplaats hier mijn berichten op Mastodon.social die over onderwijs gaan. Via de app Metatext kun je heel makkelijk wisselen tussen de accounts.
Daarnaast kun je hashtags gebruiken om berichten over speciale onderwerpen te zoeken (via ‘Verkennen’).
Je kunt berichten plaatsen met maximaal 500 tekens. Dit vergemakkelijkt genuanceerde bijdragen. Verder zijn de privacy opties goed. Het gebruik van vele servers en het ontbreken van algoritmes maakt het voor internet-trollen ook moeilijker om de sfeer te verpesten.
Je kunt berichten van anderen tot favoriet bestempelen en zonder toelichting opnieuw versturen. Uiteraard kun je er ook op reageren. Je moet echter op een bericht klikken, om de statistieken te kunnen zien. Ik heb de indruk dat je hierdoor wat kritischer nadenkt over berichten dan bij Twitter. Dat komt de kwaliteit van conversaties m.i. ten goede.
Daarnaast kun je ook RSS-feeds gebruiken van Mastodon-gebruikers. Daardoor kun je bepaalde gebruikers ook via je RSS-feedreader volgen. Ik moet me nog verder verdiepen of je bijvoorbeeld ook van lijsten binnen Mastodon RSS-feeds kunt gebruiken.
Deze kenmerken bevorderen m.i. dat Mastodon een grote potentie heeft als medium voor kennisdeling.
Belangrijkste nadeel van Mastodon
Mastodon heeft soms nog last van groeistuipen (trage servers). Je moet ook tijd investeren om Mastodon te leren kennen. Het kost ook tijd en energie als je wilt verhuizen van Mastodon-instantie. Daarnaast kun je artikelen en blogposts niet via een knop delen op Mastodon. Ik verwacht wel dat dit spoedig zal veranderen. Verder zullen er, zeker op termijn, altijd lui zijn die nepnieuws via Mastodon gaan verspreiden of op een andere manier misbruik zullen maken van dit medium.
Het belangrijkste nadeel is echter dat je je netwerk opnieuw moet opbouwen. Op dit moment zijn veel ’tweeps’ ook nog niet actief op Mastodon.
Beste tweeps die zich bezig houden met leren, opleiden en onderwijs: kom erbij!
Via Fedifinder of via https://www.commotionmade.com/ kun je trouwens de Mastodon-accounts van degenen die je via Twitter volgt, zoeken. Ik heb ook geprobeerd om ‘mijn lijst’ te importeren in Mastodon. Dat is helaas niet gelukt.
Er is ook een website met onderwijsmensen op Mastodon, de Mastodon EduLijst (#mastedu). Uiteraard is het ook van belang dat je het eigen profiel vult, zodat mensen weten wie hen volgt en wie interessant is om te volgen.
Overige tips:
Volg mij via Mastodon.social of bij Mastodon.education.