Nieuws

Van de Redactie | 14-09-2009 | | (0) reacties

Noordhoff Uitgevers en Diaconessenhuis Leiden pakken vrijheidsbeperking aan

Het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen in zorginstellingen, zoals het fixeren van patiënten, levert jaarlijks slachtoffers op, soms zelfs met de dood tot gevolg. Uit diverse onderzoeken blijkt echter dat deze vrijheidsbeperkende interventies in veel gevallen voorkomen kunnen worden. Om verplegend personeel te leren werken met de risicoanalyse, het zorgvuldig afwegen van de noodzaak tot fixeren en het overwegen van alternatieven, heeft Noordhoff Uitgevers samen met het Diaconessenhuis Leiden de onderwijsmodule ‘Vrijheidsbeperkende interventies’ ontwikkeld. Met deze oplossing geeft de zorgsector gehoor aan de oproep van de Inspectie voor de Gezondheidszorg om het aantal vrijheidsbeperkende interventies terug te dringen en als het toch noodzakelijk is, deze zorgvuldig toe te passen.

Vrijheidsbeperkende interventies worden uitgevoerd wanneer patiënten onrustig zijn of om medisch noodzakelijk handelen mogelijk te maken. Patiënten kunnen met een ‘onrustband’ in bed gefixeerd worden of een verpleegdeken krijgen die hen behoedt voor bijvoorbeeld het ongewild verwijderen van een urinekatheter. Uit een enquête onder verpleegkundige panelleden van de V&VN, het LEVV en het Nivel blijkt dat van de verpleegkundigen die in het ziekenhuis werken, 72 procent wel eens een fixatie uitvoert en 12 procent fixatie ten minste één keer per week toepast. In 2008 stierven zeven mensen in verpleeg- en ziekenhuizen als gevolg van het gebruik van een onrustband. Vrijheidsbeperkende interventies kunnen ernstige psychische en lichamelijke schade aanrichten en zijn dan ook zeer ingrijpend, niet alleen voor de patiënt maar ook voor zijn familieleden.

Module richt zich vooral op aanpakken van de oorzaak
De e-learningmodule richt zich in eerste instantie op het voorkomen van vrijheidsbeperkende interventies. ‘Wij benadrukken dat zorgpersoneel altijd eerst op zoek moet gaan naar de oorzaak van iemands gedrag’, aldus André Matera, uitgever Health E-learning van Noordhoff Uitgevers. ‘Als een patiënt onrustig is, kan dat duiden op een vochttekort. Dan is het beter om met een infuus meer vocht toe te dienen dan om vrijheidsbeperkende interventies toe te passen. En als een demente patiënt ’s nachts vaak aan de wandel gaat, moet er eerst gekeken worden naar de oorzaak van dit gedrag en kan bijvoorbeeld de familie gevraagd worden ‘s nachts te blijven slapen. Wanneer fixatie toegepast wordt, moet dit zorgvuldig en veilig gedaan worden en dienen de verpleegkundigen te weten welke richtlijnen en protocollen zij moeten volgen.’

Richtlijnen CBO vormen de basis
De module is ontwikkeld op basis van de landelijke richtlijn van het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO in samenwerking met de verpleegkundig specialisten geriatrie en psychiatrie (Corry Knynenburg, MSCN en Marieke van Piere, MANP) van het Diaconessenhuis Leiden. Behalve het Diaconessenhuis gaat ook het AMC het onderwijsmateriaal gebruiken. De module is vanaf oktober verkrijgbaar en kan per instelling worden aangepast aan specifieke richtlijnen en protocollen.

‘Vrijheidsbeperkende interventies’ behoort tot het curriculum van CampusMed, de reeks e-learningmodules van Noordhoff Uitgevers waarmee zorgpersoneel zich kan bij- en nascholen. CampusMed beschikt over een uitgebreide bibliotheek modules, met onder meer medisch rekenen, voorbehouden handelingen en risicovolle handelingen. In Europa gebruiken ruim 120 ziekenhuizen CampusMed. Meer informatie staat op http://www.campus-med.nl.