Bloggers

Zowel docenten als studenten enthousiast over podcasts bij Aventus Apeldoorn

Ik luisterde laatste naar de podcast Boven Water, gemaakt door de NRC. Erg interessant: over kantelpunten in het klimaat in Nederland. Op mijn vakgebied ben ik wel fan van het HRD Cafe en Learning Innovators. Heb jij ook zo je favorieten?

Er zijn inmiddels eindeloos veel podcasts. Het medium past perfect in deze tijd, waarin je zelf kunt kiezen wanneer en waar je naar je favoriete podcast luistert: tijdens een wandeling, of tijdens het sporten. Sommige podcasts zijn zo meeslepend als een goed boek, terwijl anderen een meer informatieve insteek hebben. Ze kunnen dienen als een platform om inzichten en ervaringen met collega’s te delen, de kunst van het verhalen vertellen te stimuleren, of zelfs als een manier om dieper op een bepaald onderwerp in te gaan met een collega.

Podcasts beginnen in organisaties ook steeds meer hun weg te vinden. En niet alleen doordat we luisteren naar podcasts die om ons heen beschikbaar zijn, maar ook doordat we zelf podcasts maken. Denk aan een podcast om verhalen van collega’s te delen, of een podcast waarin managers in gesprek zijn met young professionals. Er zijn enorm veel toepassingsmogelijkheden te bedenken. Eigenlijk een heel mooie vorm voor leren in het werk! Aventus Apeldoorn, een onderwijsinstelling voor MBO, is al enige tijd bezig met het zelf maken van podcasts is. Ik had een leuk gesprek met Cidem Bolan, een van de Blended Coaches bij Aventus.

Hoe is het idee ontstaan?

Als Blended Coach enthousiasmeer je collega’s op het gebied van blended onderwijsinnovaties. Sinds enige tijd beschikt Innoventus over een podcaststudio waar zowel docenten als studenten kunnen experimenteren met het maken van podcasts. En dat loopt heel lekker. Het maken en gebruiken van podcasts in het onderwijs slaat bij veel collega’s echt aan en podcasts hebben een heel positief effect.

Bij ons is blended onderwijs een belangrijk element in de onderwijsvisie. We zoeken voortdurend naar de juiste combinatie van online en offline leeraanpakken om zo onder meer gepersonaliseerde leertrajecten voor studenten te maken. Twee collega’s begonnen vanuit eigen enthousiasme met het maken van een podcast en dat werd door anderen heel enthousiast ontvangen. Dat gaf ons echt het gevoel: daar moeten we wat mee.”

Huiswerk? Luister de podcast…

Docenten vinden het soms best een uitdaging om gebruik te maken van nieuwe technologieën. Het opnemen en gebruiken van een podcast in de lessen, lijkt voor velen redelijk laagdrempelig. Podcasts kunnen heel ondersteunend zijn in een les. Zo kun je studenten op leuke manieren enthousiasmeren over een onderwerp dat niet hun primaire interesse is. Een persoonlijk verhaal, of een korte prikkelende discussie doet meer dan een mailtje. Ook zetten docenten een podcast wel in om de voorkennis bij studenten al wat te activeren. Sommigen vertellen kort in een podcast wat de opdrachten voor de komende lessenreeks zijn.

Docenten hebben ideeën genoeg om podcasts in te zetten en vorm te geven. Een podcast over afgelopen week. Een nieuw onderwerp bespreken met een paar studenten erbij. Een heel praktische toelichting door een docent op een lastig thema. Een mystery guest aan tafel. Roddelpraatjes in de podcast. 

Cidem geeft zowel docenten als studenten tips om een podcast aantrekkelijk te maken. Hoe voeg je muziek toe? Hoe activeer je de luisteraar? Ze ziet het als een van haar rollen om de fantasie bij de podcastmakers op gang te brengen en vervolgens te ondersteunen bij de uitvoering, mocht dat nodig zijn.

Juist het zelf maken is zo leerzaam!

Studenten Gezondheid en Welzijn zijn onlangs een eigen podcast kanaal gestart. Ze praten wekelijks over dingen die hen bezighouden. Onderwerpen staan los van de onderwijscontext, maar het überhaupt bedenken en maken van een podcast is zo leerzaam. Met elkaar in gesprek over games. Dan moet je toch de kern van het gesprek een beetje doordenken, een kort script maken, muziek erbij zoeken, vragen opstellen. Als student ben je heel hard aan het leren en ontwikkelen.

Cidem vertelt dat de podcaststudio hier zeker bij helpt. Dit is een prettige plek waar docenten en studenten kunnen experimenteren. Velen voelen zich er al snel op hun gemak. “We zeggen tegen iedereen: ga gewoon eens zitten, probeer eens wat uit, laat het op je afkomen.” Een belangrijk motto bij Aventus is de Pipi Langkous uitspraak: ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan. En vanuit deze gedachte stimuleert Cidem iedereen om lekker te experimenteren.

Studenten van niveau 1 en 2 zijn soms best lastig te bereiken. Het zijn vaak doeners en zitten niet te wachten op weer een les. Maar als ze een podcast maken dan vliegt de tijd. Het is echt een middel dat helpt om plezier te krijgen in het onderwerp. Ze zijn eigenaar van de podcast, hebben regie over de inhoud en de aanpak. Ze oefenen samenwerken, taalvaardigheden, elkaar feedback geven. En ze leren bovendien zichzelf nog beter kennen: ‘wat klinkt mijn stem raar’.

Een podcast of een video?

 Je kunt je afvragen of je niet hetzelfde bereikt met het maken van een video. Maar het valt Cidem op dat er een grote groep studenten is die zich niet op hun gemak voelen voor een camera. Voor hen is een podcast een veel fijner medium om wel hun verhaal te vertellen of een gesprek te voeren. Als ze eenmaal vertrouwd zijn met een koptelefoon op en een microfoon erbij, dan ervaren velen de podcaststudio als een veilige omgeving om zich uit te drukken en zichzelf te zijn.

In het maken van een podcast zitten heel mooie leerervaringen. Hoe breng je een onderwerp zo dat het aantrekkelijk is voor de luisteraar? Hoe illustreer je iets met concrete voorbeelden? Hoe voorkom je dat een podcast langdradig wordt? Hoe kom je tot he point en zorg je dat je echt waarde biedt aan de luisteraars? Dat zijn waardevolle dingen om te leren. En heel mooi om te horen dat studenten hiermee niet zozeer het gevoel hebben dat ze aan het leren zijn, maar ze zijn ‘gewoon’ aan het werk!

Ik heb het nog nooit gedaan, dus…

Er wordt volop geëxperimenteerd met het maken en inzetten van podcasts in het onderwijs. Studenten horen het van elkaar en de groep podcast-fans groeit. Aventus experimenteert met de vorm en de structuur. Ook met het oog op het leereffect. Stel dat je de podcast begint met een stelling of een vraag aan de luisteraars. Vervolgens ga je er in de podcast dieper op in en aan het eidn kom je weer op de vraag terug. Of kunnen we van een podcastreeks een lessenserie maken? Kunnen we met podcasts wellicht meer herhaling in het onderwijs inbouwen? Een vorm waar docenten nu wel mee experimenteren is in de klas naar een podcast luisteren en daarover vervolgens samen in gesprek. Of vantevoren een podcast luisteren en in de klas is vervolgens een quiz over de beluisterde podcast. Mogelijkheden genoeg nog om te verkennen!

en het werkt echt aanstekelijk…

Zoals studenten elkaar enthousiasmeren en nieuwsgierig maken, zo bereiken de podcasts ook de directeuren en managers. Inmiddels is er een maandelijkse podcast in de maak waarin de directeuren de strategielijnen uitstippelen. Hoe mooi is dat!

Podcasten bij werkplekleren

 Het verhaal van Aventus speelt zich af in een onderwijscontext. Ik denk dat het net zo krachtig kan werken in een organisatiecontext. Je bent bezig met dialoog en discussie, vakinhoudelijke ontwikkeling, expliciet maken van waardevolle ervaringen, delen van kennis met collega’s. En het vraagt om creativiteit, inlevingsvermogen, netwerken. Dus: overweeg eens om medewerkers en deelnemers aan leertrajecten uit te nodigen om zelf een podcast te maken. Een leuke vorm, voelt niet als leren, je maakt iets met elkaar en je kunt er een fijne eigen draai aan geven.