Een blogkermis over social learning
Ik wilde al heel lang een blogkermis organiseren maar het kwam er niet van. Ik wist ook niet of mensen er makkelijk aan mee zouden doen. Het is ook wel eng mensen uit te nodigen. Nu ben ik de blogkermis gestart met de losmakers over social learning en dat heeft een super leuk resultaat opgeleverd! Mijn doel is samen het onderwerp social learning meer verkennen. We hangen met zijn 10-en in de zweefmolen… oftewel er zijn 10 blogs geschreven (ok, waarvan 1 mini-blog oftewel een tweet :). Het leuke van de blogkermis is dat mensen wat uitgebreider hun verhaal vertellen dan in een LinkedIn discussie. 
Verschillende bloggers beginnen met de definitie van social learning. Een mooie definitie van Marjan Engelen is:
“Sociaal leren is als je het lef hebt om ‘help’ te zeggen als je zelf nog geen antwoord weet”
Joke van Alten deelt de definitie “Social learning is about people connecting with each other (in any way whether in person, through social media or technology – the manner is irrelevant) so that can connect ideas, information and insights”.
Helen Blunden’s brede definitie van social learning ‘ “Joining with others to make sense of and create new ideas”
De definitie van mijzelf is die van leren van Knud Illeris. Hij beschrijft drie dimensies van leren: de inhoud, de motivatie (drijfveren), de interactie (impulsen uit de omgeving). Deze drie dimensies zijn altijd onderdeel van een leerproces, en daarmee is sociaal leren eigenlijk altijd een component van leren, er bestaat geen ‘niet-sociaal’ leren.
Judith van Hooijdonk deelt de definitie van Marcia Conner “Social learning is not just the technology of social media, although it makes use of it. It is not merely the ability to express yourself in a group of opt-in friends. Social learning combines social media tools with a shift in the corporate culture, a shift that encourages ongoing knowledge transfer and connects people in ways that make learning a joy” Zij stelt ook dat er eigenlijk niet zoiets bestaat als niet-sociaal leren.
Wat opvalt is dat er nogal verschil zit in de definities: is al het leren sociaal, gaat het over hulp zoeken, of over nieuwe connecties zodat er nieuwe ideeën ontstaan? De meeste bloggers zijn het er wel over eens dat er niet per se social media aan te pas hoeven te komen, alhoewel het voor Judith van Hooijdonk juist wel een belangrijk element is: “Social learning heeft voor mij nadrukkelijk te maken met participatie in sociale media. Mijn interpretatie van social learning vraagt om in een bepaalde mate van openheid relaties op te bouwen, om vrijelijk open kennis en ervaringen te delen, om een proactieve houding en het benutten van je netwerk.” Je zou het ook social learning1.0 en social learning2.0 kunnen noemen. Laten we maar eens naar de praktische voorbeelden kijken.
De 10 bloggers en hun bijdragen:
- Isabelle Langeveld met Feedback van wildvreemden is eng of juist veilig? Isabelle heeft meegedaan aan de MOOC design of blended learning en daarin werd in de een na laatste week gebruikt gemaakt van peer feedback. Het werkte goed omdat het gestructureerd was. Feedback van wildvreemden is misschien wel veilig omdat je de persoon makkelijker van de opmerking kan scheiden dan wanneer je de persoon en zijn stokpaardjes kent.
- Ook Cora Verburg deelt Solution and innovation skills een ervaring met een MOOC, een Massive Open Online Course waarin ze samenwerkte met twee Duitsers, een Japanner en een Nederlander. De moderator kwam vanzelf bovendrijven. Ondanks dat elkaar goed begrijpen lastig was, droeg de diversiteit van het team sterk bij aan creatief werken aan een innovatie.
- Marjolein Veldman met de laatste spurt naar de finish. Marjolein deelt hoe zij zich in crowdfunding heeft gestort, voor haar iets nieuws. Ze heeft dit geleerd via Googlen, een workshop volgen via een tip van een vriendin, koffiepraatjes, tips uit nieuwsbrieven. Voor de uitvoering heeft ze mensen gevonden via blogs en tweets onder het motto #durftevragen. Het is niet alleen een verhaal over social learning, maar ook over social financiering.
- Joke van Alten denkt na over het verschil tussen social learning en werken in teamverband. Het verschil zit wellicht in bewust de verbinding en uitwisseling zoeken met collega’s binnen en buiten de organisatie die met zelfde vraagstukken bezig zijn. Ze zoekt oplossingen in het 70-20-10 raamwerk, working outloud en DoenDenkenDelen.
- Saskia Wenniger blogt over social learning: wat is het precies? HRD is in verandering met meer aandacht voor multi-disciplinair werken. Dan kan social learning wel een toverwoord lijken om een leven lang leren bij medewerkers zelf neer te leggen. Als social learning vanzelf lijkt te gaan – hoe kun je er dan op sturen? De kunst is het sturen op het soort ontmoetingen en gesprekken die belangrijk zijn. Die vinden namelijk niet altijd vanzelf plaats.
- De kortste bijdrage, een mini-blog oftewel tweet komt van Luuk Terbeek op Twitter. Well facilitated can make more personal (instead of )
- Marjan Engelen denkt na of sociaal leren te leren is. Ze deelt het voorbeeld van digitaal plein 14, een online platform voor 14 gemeentes die allemaal bezig zijn met het organiseren van zorg. Het plein is ingericht rond de 12 thema’s die ook op bijeenkomsten besproken worden, alles wordt volgens het boekje gedaan. Maar het loopt voor geen meter. Een ander voorbeeld in het onderwijs loopt wel. Wat zijn dan de succesfactoren?
- Judith van Hooijdonk las over de blogkermis in haar feedlykrantje en besloot mee te doen met de blogkermis. Samen leren en werken in communities is een centraal thema bij haar Hogeschool. Het kost haar ook tijd om een social learner te worden en te blijven. Ik blijf het doen om dat het mij veel positieve energie oplevert. Kennis delen met bekenden en onbekenden in mijn netwerk is gewoon leuk! Daarnaast is het onlosmakelijk verbonden met haar professionele ik.
- En in mijn eigen bijdrage Mijn social learning voorbeeld vergelijk ik mijn deelname aan een community of practice voor het social media tijdperk met social learning nu. Hierbij valt op dat het aantal mensen wat je inspireert veel groter is, en communicatie sneller en vluchtiger. De diversiteit is groter geworden maar oppervlakkigheid ligt op de loer.
Nieuwe vormen, nieuwe mogelijkheden
Wat opvalt als je alle bijdragen leest is dat ongeacht of je denkt dat er ook iets als niet-sociaal leren bestaat, alle bloggers enthousiast zijn over de nieuwe mogelijkheden van elkaar te leren door sociale media, en daar ook vaak zelf helemaal inspringen en in hun blogs op inzoomen. Er spreekt een enorme leergierigheid uit. Isabelle en Cora gaan internationaal uitwisselen in een MOOC uit pure nieuwsgierigheid. “We bleven nieuwsgierig naar nieuwe modellen en theorie die je verder in de toekomst laat kijken.” Het levert veel energie en inspiratie op, of zoals Judith het verwoordt: “Ik blijf het doen om dat het mij veel positieve energie oplevert“. Ook de combinatie van face-to-face en online en nieuwe en oude vormen valt op. Zo heeft Marjolein een hele crowdfunding actie opgezet en dit geleerd door een combinatie van online netwerken en een offline workshop en koffiepraatjes. Zo kun je snel iets onder de knie krijgen als beginneling op een nieuw vlak. De academie permanente is ook een nieuwe vorm, het is geen leergang, maar een continuüm van en met elkaar leren in een netwerk. Experts geven een aantal keer per jaar classes, er is een online omgeving, en je ontmoet elkaar, leert elkaar beter kennen en bouwt zo samen aan een stevig netwerk met collegae die interesse hebben in dezelfde thema’s. Andere voorbeelden zijn de Wolweek of het DEELL festival.
Het vraagt lef
Wel is het een hele andere manier van leren waarbij #durftevragen meerdere keren benoemd wordt. Marjan noemt het zelf het lef hebben om hulp te zoeken. Dat het niet evident is dat iedereen online input vraagt blijkt uit het feit dat het plein 14 zo moeizaam op gang komt. Wil je dit stimuleren dan moet je op zoek naar de echte vragen en waar professionals nieuwsgierig naar zijn, en niet bv een platform of tools centraal stellen. Het vraagt ook lef om je ontwerp met een onbekende te delen online en daar feedback op te krijgen.
Hoe maak je stappen met social learning?
Saskia formuleert goed dat social learning wel een natuurlijk proces is, maar dat dit niet betekent dat je niets hoeft te doen. “De kunst van een goede inzet van social learning is dat er bewust gestuurd wordt op het soort ontmoetingen en gesprekken die iets opleveren voor datgene dat er hoog nodig moet veranderen in deze specifieke omgeving.” Als je de verschillende blogs leest zul je veel leren over hoe je dit kunt doen als individu, met tips als: stap over je online-watervrees heen en volg eens een MOOC. Daarnaast er zijn ook een aantal handreikingen en modellen die gedeeld worden als je social learning op grotere schaal wilt stimuleren:
Ideeën voor onderwerpen voor een volgende blogkermis?
Het bericht Een blogkermis over social learning verscheen eerst op Ennuonline.
Lees het hele
artikel