Over mediaprikkels, Ritalin & mindfulness
Ik heb gekeken naar de documentaire ‘het afgeleide brein’ en .. ik durf het bijna niet te zeggen.. tussendoor heb ik in skypechat berichtjes gelezen en emails beantwoord. Desondanks heb ik toch op de juiste momenten interessante dingen uit de documentaire opgepikt.
1. Multitasken lukt alleen bij routine taken
Een mooie multitask oefening is eerst van 1-10 tellen. Daarna van a-j. Probeer daarna de twee eens te combineren, A1, B2, C3 etc. Je zult zien dat het laatste heel lang duurt. Bij complexe taken is het niet efficient om te multitasken. Multitasken werkt vooral als één van de taken routine-matig uitgevoerd kan worden. Daarom denken veel mensen dat ze wel kunnen autorijden en bellen. Dit gaat op zich ook wel goed maar vormt een probleem als het autorijden een complexe situatie oplevert, dan zou je de telefoon snel weg moeten doen. Er zijn veel situaties waarin multitasken probleemloos goed gaat, zo is bijvoorbeeld autorijden op zich al multitasken – je moet op het verkeer letten, de pedalen bedienen, schakelen etc. Multitasken werkt alleen bij complexere taken als je een supertasker bent. Echter dit is maar een kleine groep mensen (2% van de bevolking). Multitasken kun je ook niet trainen. Test jezelf – ben jij een supertasker? Waarschuwing: ik snapte de opdracht al niet eens dus ik weet niet in welke groep ik daarmee beland :).
2. De invloed van sociale media – we krijgen steeds meer prikkels
We hebben nu te maken met veel meer mediaprikkels als vroeger. De informatie die we tot ons kunnen nemen is enorm gegroeid. Bij sociale media heb je snel het gevoel dat je iets mist, als je bv. een dag niet op Facebook hebt gekeken zijn er heel veel nieuwe berichten. Je moet er mee om leren gaan dat het nooit ‘af’ is.Uiteindelijk gaat het om een balans tussen afgeleid zijn en je concentreren en focussen.
3. Hoe dwing je jezelf tot singletasken?
Het single tasken is eigenlijk moeilijk vandaag de dag omdat je alle afleiding moet uitzetten. Op school krijg je een gedegen training om je te concentreren (als het goed is). Mensen met veel dopamine in hun brein kunnen zich goed concentreren. De middelen Ritalin/ concerta zorgen ervoor dat er meer dopamine in je frontale cortex beschikbaar is zodat je je beter kunt focussen. Het aantal voorgeschreven pillen voor ADHD is de laatste tijd vijf jaar verdrievoudigd. Maar ook andere studenten gebruiken zelf al soms Ritalin om goed te kunnen studeren. Een onderzoek onder 1500 studenten in Nederland geeft aan dat ongeveer 2-3% dat doet.
4. En als je wilt singletasken zonder Ritalin?
Voor degenen onder ons die beter willen singletasken zonder Ritalin zijn er nog andere mogelijkheden.
- Doe aan mindfulness training en meditatie. Dit zijn vormen om te leren om je af te sluiten. Je leert om je beter te concentreren. Wat je doet met mindfulness is je hersenen rust gunnen.
- Uitzetten van prikkels. Zet je telefoon uit, email notificaties uit. Gebruik speciale programma’s als MacFreedom wat bv. je internet blokkeert.
- Neem de controle over je tijd terug. Door beter plannen kun je beter focussen. Er is bijvoorbeeld de app benedictime om de controle over je tijd terug te nemen. Of gebruik de pomodoro techniek met kookwekker om je te concentreren.
- Lees van papier (niet zo leuk voor organisatie die net papierloos werken hebben ingevoerd :). Het voordeel van bijvoorbeeld van papier lezen is dat er geen afleiding is. Zo zou je bv. kunnen kiezen om een papieren boek of artikel te lezen zodat je je makkelijker kunt focussen. Ik ga wel eens met een geprint artikel beneden zitten.
- Unplug. Zorg dat je een balans vindt in offline zijn. Ga in een digital detox. Of als zoals Clay Shirky- unplug je studenten terwijl ze naar je moeten luisteren.
5. Verandert ons brein door de mediaprikkels?
Ons brein wordt dagelijks overladen met appjes, mailtjes en twitterberichten. We krijgen veel informatie binnen en vaak reageren we ook even snel. Wat doet dit met ons en met ons brein? Verandert ons brein langzamerhand en verleren onze kinderen de vaardigheid om bv. een langere tekst te lezen? “Ik ben ervan overtuigd dat het zo is” zegt Roshan Cools in de documentaire. Ons brein is plastisch, flexibel. Denk bv aan verslaving; als we ons lichaam voeren met heroine of cocaine dan veranderen de hersenen. De hersenen leren met de drugs om te gaan. Je ziet hierin de plasticiteit van je hersenen van een individu. We passen ons aan aan onze omgeving. Alles wat we leren verandert onze hersenen. Of en hoe dit invloed heeft op de hersenen van de volgende generaties is nog niet bekend. Het is waarschijnlijk dat ons brein zich aanpast aan de omstandigheden, maar het is goed mogelijk dat het brein bv. beter gaat worden in focussen tussen al die berichten stromen.
6. Verlies de kunst van de dialoog niet..
Ook Sherry Turkle houdt zich met deze vragen bezig. Ze is een psychologe en enthousiast over de mogelijkheden van sociale media in de hoop dat wat we online leren over onze identiteit. Tegelijkertijd waarschuwt ze in haar Tedtalk voor korte berichtjes en het effect op onze communicatie. Ze is enthousiast over alle nieuwe mogelijkheden maar ze ziet ook de bizarre aantrekkingskracht van smartphones. Mensen gaan online tijdens een vergadering maar ook tijdens begrafenissen. Ouders sturen mails tijdens het ontbijt. Ze waarschuwt van het effect hiervan op onze manier van reflecteren. Ze noemt het de ‘goldilocks’ effect. We communiceren vooral in kleine, korte berichten via sms, tweets, facebook en LinkedIn status updates. Als we niet uitkijken verliezen we de kunst van het converseren en echt in dialoog gaan. Als we dialoog inruilen voor altijd in contact zijn we niet op de goede weg. Kunnen we op deze manier wel echt in gesprek gaan en van elkaar leren?
Hieronder kun je de documentaire nog bekijken als je wilt:
Het bericht Over mediaprikkels, Ritalin & mindfulness verscheen eerst op Ennuonline.
Lees het hele
artikel