Wat weten we van motivatie in relatie tot leren?
Motivatie bij lerenden is een veelvoorkomend vraagstuk waar menig docent mee worstelt. Cindy Nebel van The Learning Scientists beschrijft in The Science of Motivation wat je als docent kunt doen om de motivatie van lerenden te verbeteren.
‘Motivatie’ is een belangrijk thema bij leren, opleiden en onderwijs. Onderzoek laat onder meer zien dat sprake is van een bidirectionele en asymmetrische relatie tussen motivatie en leerresultaten (zie o.a. Liu et al, 2023 en Vu et al, 2022). Motivatie is echter ook van invloed op andere aspecten van leren, zoals doorzettingsvermogen en zelfregulatie; zie Ning & Downing, 2010)
Nebel onderscheidt op basis van de zelfdeterminatie theorie en Bandura’s self-efficacy theorie vier hefbomen die docenten in de praktijk kunnen gebruiken om motivatie mee te bevorderen.
De eerste hefboom betreft de waargenomen waarde van de leerinhoud. Nebel onderscheidt twee vormen: intrinsieke waarde (de activiteit is op zich plezierig) en instrumentele waarde (de activiteit heeft nut voor de toekomst). Voor veel vakken is intrinsieke waarde moeilijk te realiseren. Docenten kunnen volgens haar beter inzetten op instrumentele waarde door duidelijk te maken waarom lerenden het vak moeten volgen en hoe ze de kennis later kunnen gebruiken. Ik ben statistiek bijvoorbeeld echt interessant gaan vinden toen ik een paper over digitale portfolio’s ging schrijven. Dit betekent niet dat lessen saai moeten zijn, maar dat het accent ligt op het doel van het leren in plaats van alleen op vermaak. Volgens mij is instrumentele waarde ook het kernpunt van de dialoog met lerenden om leeractiviteiten niet uit te besteden aan AI.
De tweede hefboom is autonomie. Mensen hebben volgens Nebel een natuurlijke weerstand tegen opgelegde taken. Het gaat daarbij niet zozeer om werkelijke keuzevrijheid, maar om de perceptie van autonomie. Lerenden kunnen bijvoorbeeld kiezen waar ze werken, met wie ze samenwerken, of welk onderwerp ze binnen het vak behandelen. Cruciaal is dat docenten deze keuzemogelijkheden expliciet maken, zodat lerenden zich bewust worden van hun autonomie.
De derde hefboom behelst verbondenheid met anderen. Mensen zijn sociale wezens en werken harder wanneer anderen om hun prestaties geven. Docenten kunnen dit stimuleren door groepsdoelen te stellen waarbij lerenden elkaar stimuleren. Belangrijk is dat er een cultuur van samenwerking ontstaat in plaats van concurrentie. Lerenden moeten zich onderdeel voelen van de groep en hun bijdrage als waardevol ervaren.
De vierde en laatste hefboom is zelfeffectiviteit: het geloof dat je een taak kunt volbrengen. Dit wordt beïnvloed door vier factoren. Eerdere ervaringen zijn het krachtigst – wie eerder succesvol was, verwacht dat weer te zijn. Indirecte ervaringen spelen ook een rol: als ‘peers’ slagen, groeit het vertrouwen. Boodschappen van anderen kunnen motiverend werken, maar moeten wel authentiek zijn. Tot slot beïnvloedt de emotionele en fysieke toestand de zelfeffectiviteit. Een hongerige of vermoeide lerende heeft minder vertrouwen in eigen kunnen.
Nebel stelt in deze bijdrage vijf diagnosevragen voor wanneer een lerende motivatieproblemen heeft: Weet je waarom je dit moet doen? Ben je je bewust van je keuzemogelijkheden? Weet je dat anderen op je rekenen? Denk je dat je dit kunt? Ben je oké (niet moe, hongerig of verdrietig)?
Met behulp van deze hefbomen en vragen kunnen docenten gericht te interventies te plegen. De hefbomen vormen een kader voor het aanpakken van motivatieproblemen. Je kunt dit raamwerk m.i. ook gebruiken om de structuur en inrichting van een digitale leeromgeving te evalueren.
Bronnen
Liu, M., Vu, T., van Atteveldt, N., & Meeter, M. (2023). Testing the Reciprocal Effect between Value of Education, Time Investment, and Academic Achievement in a Large Non-Western Sample. Journal of Intelligence, 11(7), 133. https://doi.org/10.3390/jintelligence11070133
Ning, H.K. en Downing, K. (2010). The reciprocal relationship between motivation and self-regulation: A longitudinal study on academic performance, Learning and Individual Differences, 20 (6), 682-686, https://doi.org/10.1016/j.lindif.2010.09.010.
Vu, T., Magis-Weinberg, L., Jansen, B.R.J. et al. (2022). Motivation-Achievement Cycles in Learning: a Literature Review and Research Agenda. Educ Psychol Rev 34, 39–71, https://doi.org/10.1007/s10648-021-09616-7
The post
Wat weten we van motivatie in relatie tot leren? first appeared on
WilfredRubens.com over leren en ICT.
Lees het hele
artikel