Bloggers

Van Wilfred Rubens (redactie) | 21-11-2016 | | (0) reacties

Welke werkzaamheden voert een docent uit bij online en ‘blended’ leren?

Binnenkort mag ik een keynote verzorgen over de rol van de docent bij online en blended learning. Een mooie aanleiding om eens één en ander op een rij te zetten. En wellicht hebben jullie aanvullingen.

Foto: Unsplash, Pixabay

Technologie kan dan bij heel veel van deze werkzaamheden een rol spelen. Routinematige vragen kunnen bijvoorbeeld ook door een computer beantwoord worden. Verder verschilt de mate waarin docenten deze werkzaamheden vervullen sterk. Dit is mede afhankelijk van de context waarbinnen wordt geleerd, de doelen, leerinhouden, het didactische ontwerp en doelgroep. Uiteraard speelt de technologische geavanceerdheid hierbij ook een grote rol.

• De docent zal meestal ook verantwoordelijk zijn voor het ontwerpen van leerarrangementen zoals cursussen. Uiteraard kan hierbij sprake zijn van co-creatie met lerenden, maar in veel gevallen zal de docent voor een groot deel bepalen wat er geleerd wordt (en deels ook hoe). Het bieden van een duidelijke structuur valt hier onder, net als het ontwerpen van adaptieve leerpaden (voor zover relevant) en het aanbieden van ondersteuning die na verloop van tijd vermindert. Verder selecteert de docent dikwijls leertechnologieën, op basis van hun ‘affordances’. De docent durft daarbij ook te experimenteren.
• De docent maakt gebruik van door derden ontwikkelde materialen, maar zal in veel gevallen ook zelf materialen zoeken en ontsluiten, of maken. Denk daarbij aan korte instructies, video’s (zoals kennisclips), verwerkingsopdrachten of formatieve toetsen.
• De docent kan bij online en blended learning ook interactieve webinars of virtual classroom-sessies ontwikkelen en verzorgen (live, maar wel online).
• Bij blended learning kan een docent face-to-face instructies geven. Bijvoorbeeld als blijkt dat lerenden een video niet goed hebben begrepen, als een handeling via video moeilijk zichtbaar kan worden gemaakt of als een instructie niet vaker wordt verzorgd. De docent kan bijvoorbeeld een concept op een alternatieve manier uitleggen.
• De docent zal nog vaak feedback geven op opdrachten, of automatische feedback invoeren (inclusief antwoordmodellen en uitgewerkte voorbeelden maken en aanbieden).
• De docent zal het goede voorbeeld geven als het gaat om effectief online gedrag. Denk daarbij aan het invullen van een online profiel of het plaatsen van een goed onderbouwde discussiebijdrage. Ook gebruikt de docent zelf ICT voor zijn eigen kennisontwikkeling, en laat hij dat ook zien.
• De docent kan bij online interacties (synchroon of asynchroon) kritische vragen stellen, doorvragen, stellingen poneren of anderszins prikkelen, verhelderen, en samenvatten. Ook hierbij geldt dat lerenden deze werkzaamheden uit kunnen voeren.
• De docent kan hulp bieden bij eenvoudige technische problemen (zoals inloggen of het gebruik van functionaliteiten).
• De docent helpt lerenden hoe zij online kunnen leren (zoals zelfsturing bevorderen en het belang van reflectie onderstrepen).
• De docent draagt bij aan een klimaat van vertrouwen, waarbinnen lerenden online bijdragen durven te geven. Bijvoorbeeld door lerenden welkom te geven, afspraken te maken over hoe men online met elkaar omgaat, empathisch te zijn, door zichzelf kwetsbaar op te stellen, door aan te moedigen en lerenden positief te bekrachtigen. Maar ook door negatief gedrag beslist de kop in te drukken.
• De docent gebruikt monitoringtools en data om de progressie van lerenden te volgen, en (persoonlijke) interventies te plegen.
• De docent zal dikwijls ook als beoordelaar fungeren.

Uiteraard impliceert dit ook dat een docent over ICT-basisvaardigheden beschikt en dat hij/zij ‘digitaal geletterd’ is.

Ben ik nog belangrijke werkzaamheden vergeten?