Hebben we een hardnekkig geloof in de valse beloften van technologie?
Er zijn nog steeds gelovigen die menen dat ICT het onderwijs revolutionair zal veranderen. Ook al is er in honderd jaar geen technologie geweest die dit daadwerkelijk heeft gedaan. Dat geldt in het bijzonder voor de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs. De Law of Amplification zou zelfs van toepassing zijn.
Foto: Skeeze, Pixaby
Kentaro Toyama heeft een kritisch ontnuchterend artikel geschreven. In verschillende Derde Wereldlanden zoals India heeft men positieve ICT-experimenten in het onderwijs geprobeerd op te schalen om de toegankelijkheid van het onderwijs te verbeteren. Deze initiatieven zijn echter mislukt omdat er geen sprake was van duidelijk leiderschap, gekwalificeerde docenten en betrokken ouders.
Volgens hem werkt ICT zelfs versterkend (Law of Amplification): goed onderwijs wordt verder verbeterd, bij middelmatig onderwijs is geen sprake van verbetering of verslechtering, terwijl ICT binnen scholen die niet goed functioneren grote schade kan aanrichten.
Volgens hem is iets vergelijkbaars aan de hand met massive open online courses. De leerinhouden zijn gratis beschikbaar, en toch beschikt niet iedereen met een internetverbinding over een universitair diploma. De technologie bepaalt niet of studenten zo’n cursus met succes afronden, maar -onder andere- de motivatie van de student, het ontwerp van de cursus (afgerond worden met een erkend certificaat) en de regelgeving (erkenning).
Toyama verbaast zich erover dat menig beslisser en beleidmaker nog steeds geloofd in de ‘valse beloften’ die gedaan worden als het gaat om technologie. Volgens hem verwarren we ‘business succes’ met sociale waarde. Terwijl we steeds meer ICT zijn gaan gebruiken, is de maatschappelijke ongelijkheid volgens Toyama toegenomen.
Bovendien, schrijft hij, zijn rijken altijd beter al in staat geweest om te investeren in technologie, dan mensen met lagere inkomens. Verder zijn er verschillende andere factoren die ervoor zorgen dat onderwijs altijd meer toegankelijk is voor lerenden met een hogere sociaal-economische status. Mede om die reden nemen hoger opgeleiden met goede inkomens ook vaker (met succes) deel aan MOOCs.
Technologie lost dit niet op; het kan zelfs ongelijkheid vergroten. Er zijn volgens Toyama andere maatregelen nodig:
Either resolve the underlying inequities first, or create policies that favor the less advantaged.
Kentaro Toyama wijst m.i. terecht op de beperkingen van technologie als het gaat om het verbeteren van de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs, of het tegengaan van maatschappelijke ongelijkheid. Als het gaat om het realiseren van onderwijsvernieuwingen en onderwijsverbeteringen, zul je aan veel meer aspecten aandacht moeten schenken. Ik heb daar afgelopen weekend al aandacht aan besteed. Technologieën maken bovendien veranderingen mogelijk, die zonder ‘flankerende maatregelen’ averechts, onethisch en asociaal kunnen uitpakken. Denk daarbij aan initiatieven op het gebied van biotechnologie, big data en toepassingen als AirBnB.
Lees het hele
artikel