Waar kijk jij naar om vast te stellen of mevrouw B. leidt aan beginnende dementie?
Ans kan kiezen uit vier vragen.
Ze kiest voor de derde. Goed. Volgende vraag.
Ze zit in de trein en gebruikt een kwartiertje om haar kennis over Dementie wat op te vijzelen.
Sinds een tijdje bestaan er allerlei apps en tools die ons leren ‘gepersonaliseerd’ maken. Op basis van antwoorden die je geeft krijg je een passende volgende vraag. Totdat je alle vragen goed weet te beantwoorden. Soms kun je kiezen uit een quizvraag of een filmpje. Je kunt een duel aanvragen met een collega die net een stapje voor op je ligt. Of gaat de strijd aan met collega’s om die eerste plek in het leaderboard.
Ha, is dit gepersonaliseerd leren? Je komt het steeds vaker tegen: bij de aankondiging van een nieuwe MOOC of online training. In het onderwijs. En als het gaat over leren en werken in de 21steeeuw. Maar wat is het? Wat doet het? Wat heb je er voor nodig? Een app? Andere technologie? Zelfsturing? Of is het vooral een manier van leren die je je als professional eigen kunt maken? Worstel jij ook met dit begrip? Ik heb veel zin om dit begrip wat te ontrafelen. En dit is mijn eerste ‘ontrafel’blog. Met als centrale vraag: als gepersonaliseerd leren gaat over eigen leerroutes, kan een app dat dan voor jou doen?
App als ‘bekwame ander’
Apps die ons leren personaliseren verzamelen aan de achterkant gegevens over onze leerprestatie. Met algoritmes, artificial intelligence, learning analytics. Daarmee helpen ze ons bij de volgende stap in ons leerproces: leren in de zone van de naaste ontwikkeling. Vygotsky heeft hier in 1934 al ideeën over ontwikkeld. Volgens hem is leren in die zone cruciaal om ons verder te ontwikkelen. Die zone omvat datgene wat iemand binnenkort zal kunnen en kennen, en wordt bereikt met de hulp van een bekwamere ander. Je zou zo’n app dan kunnen zien als zo’n bekwamere ander.
Heerlijk voorgeschotelde leerroute
Zo’n app maakt ons leren leuker en het lijkt efficiënter te gaan. Je krijgt niet meer iets voorgeschoteld wat je al lang weet. Bovendien kun je zelf bepalen wanneer je leert op welke plek en hoe lang je dat achter elkaar doet. Dit zijn allemaal kenmerken van gepersonaliseerd leren. Het kan een mooi alternatief zijn voor de ‘one size fits all’ benadering waarbij een hele groep deelnemers hetzelfde krijgt aangeboden. En leren middels zo’n app kan tegemoet komen aan onze behoefte om iets nieuws te leren op het moment dat we daar ook naar op zoek zijn. Als we op een nieuw vraagstuk stuiten waar we echt iets mee moeten. Dan pakken we de app er even bij. Dan moet de inhoud van de app natuurlijk wel aansluiten bij het werk wat we op dat moment doen. De app biedt ons dan de leerroute aan die we op dat moment nodig hebben. In onze zone van naaste ontwikkeling.
Maar moeten we niet zelf aan de slag?
Zo’n app die jouw leren organiseert klinkt mooi en toch twijfel ik ook. Natuurlijk kan het lekker zijn als ‘iets’ bedenkt wat voor jou de best volgende leerstap kan zijn. Maar is dit niet eigenlijk een vaardigheid die juist cruciaal is om zelf te ontwikkelen? Zeker in een wereld met eindeloos veel ontwikkeling, informatie, contacten, complexe vragen? Moeten we niet juist nu in staat zijn om met eigen focus die wereld in te kijken? Onze eigen wegen te banen? Vragen te kunnen articuleren die ons stappen verder brengen? Ons te verbinden met collega’s met wie we kunnen optrekken? Die ons inspireren? En om zo onze manier van leren gepersonaliseerd in te richten?
Gepersonaliseerd leren kan ook een vaardigheid zijn
Je kent ze wel: medewerkers die altijd op de hoogte zijn van nieuwe ontwikkelingen. Die je na een gesprek een goede blog toesturen. Die wel iemand in hun netwerk hebben om je verder te helpen. Die niet moeilijk doen over het delen van hun kennis. Die altijd een boek uit hun tas halen. Die in een vergadering, als het gesprek stokt, met een idee voor een experiment komen. Die ogenschijnlijk geen enkel probleem hebben met het idee dat iets in het werk kan mislukken. Die altijd wel iets nieuws aan het leren zijn. Of dat nu is met een cursus, MOOC, door mee te doen aan een webinar of door een presentatie te geven over een onderwerp waar ze maar net in thuis zijn.
Knowmads noemen we dit soort lerende professionals ook wel. Ze zijn gepassioneerd over hun werk. Ze weten goed gebruik te maken van alles wat online beschikbaar is. Ze delen hun kennis. Hebben sterke netwerken. Werken samen. Durven te experimenteren en fouten te maken. En het lukt ze vaak goed om nieuwe ideeën toepasbaar te maken in de werkpraktijk. Ze richten hun eigen leerroute in en leren zo op een gepersonaliseerde manier. Ze stellen zichzelf centraal, voelen zich sterk verantwoordelijk voor hun eigen professionalisering. Ze weten hoe ze goed kunnen leren, wat bij hen past. En ze organiseren voor zichzelf feedback die hen helpt bij het zetten van volgende leerstappen.
Die knowmads hebben we hard nodig!
Knowmads die bij voorbaat gepersonaliseerd leren. Die beschikken over deze vaardigheid. De huidige en toekomstige tijd heeft deze medewerkers nodig. De huidige tijd vraagt om ‘ondernemend leren’. We komen niet meer zo ver met het setje vaardigheden en kennis die we in de opleiding meekrijgen. We moeten onze vaardigheden continu doorontwikkelen. En daartoe dienen we in staat te zijn om zelf gepersonaliseerd te leren. Een app kan je motiveren om iets nieuws onder de knie te krijgen. Het stuurt en begeleidt jouw leerproces. Op een gegeven moment heb je volgens de app de kennis onder de knie. En dat is dan fijn. Maar je leert er niet door leren.
Gepersonaliseerd leren: van techniek tot bekwaamheid
Wat levert dit ontrafelen op? Ik begon deze blog met de vraag: als gepersonaliseerd leren gaat over eigen leerroutes, kan een app dat dan voor jou doen? Het antwoord daarop lijkt ja. In het voorbeeld van de app wordt de leerroute voor jou gemaakt op basis van jouw antwoorden. Gepersonaliseerd leren is hier een techniek. Als we kijken naar de knowmad, dan stelt deze zijn eigen leerroute samen. Waarbij het gaat om zelfsturend leren, focus bepalen, eigen keuzes maken, zelf richting geven, reflecteren. Dan is gepersonaliseerd leren eerder een persoonlijke bekwaamheid.
Dus… laten we scherp blijven op het doel dat we voor ogen hebben met gepersonaliseerd leren. En wat mij betreft regelmatig de rechterkant van de schaal opzoeken. Zodat we medewerkers ook meer en meer ondersteunen in het ontwikkelen van de bekwaamheid om het eigen leren te personaliseren. Hoe waardevol is het als Ans ook haar eigen vragen over dementie kan formuleren en manieren kent om antwoorden te vinden die haar verder helpen in het werk? Een app kan jouw leren organiseren. Zelf gepersonaliseerd leren helpt bij het ontwikkelen van een eigen leeridentiteit: het beeld dat we van onszelf als lerende hebben. Hoe denk je over jezelf als lerende professional? Waar geloof je in? Hoe leer je? Wat werkt voor jou? En een positieve leeridentiteit helpt om continu te blijven leren, aldus Monique Volman.
Mee-ontrafelen?
Schrijven van deze blog heeft mijn denken over gepersonaliseerd leren weer een stapje verder gebracht. Er valt echter nog veel meer te ontrafelen. Met 25 professionals zijn we gisteren van start gegaan met de webinarreeks ‘gepersonaliseerd leren ontrafeld’. Zo zullen we nog 3 keer bij elkaar komen, kijkend naar gepersonaliseerd leren en (1) zelfsturing, (2) platforms en (3) artificial intelligence en data. Ik schrijf mee over de inzichten die dit zal gaan opleveren. Heb jij een wens? Een ontrafelvraag? Mail me!